Από τότε που έγινα 18 ετών (1980) ακολούθησα τον πατέρα μου στο κυνήγι της πέρδικας ένοπλος πλέον και όχι σαν απλός συνοδός.
Είχα τότε την τύχη να είμαι δίπλα σε ένα αποκλειστικά «περδικά» που κυνήγαγε πέρδικα από το 1958 ασταμάτητα και θυμάμαι ότι τα πρώτα μας σκυλιά ήταν όλα πόιντερ.
Φυσικά για να λέμε την αλήθεια τα πρώτα χρόνια που ο πατέρας μου κυνήγαγε είχε κάτι περίεργα λαγωνικά φέρμας, σκυλιά τα οποία δεν φερμάρανε αλλά ήταν απίθανα απ’ ότι λέει στις περπατημένες πέρδικες και φυσικά ακούραστα!
Η πρώτη πόιντερ ήταν απόχτημα από φίλο στις αρχές του ‘60 και από αυτήν κράτησε κουτάβια τα οποία τα θυμάμαι ακόμα διότι από μικρός λάτρευα τα σκυλιά και ήθελα πάντα να τα ταΐζω!
Τώρα χαρτιά και γενεαλογικά δένδρα είναι αστείο να τα λέμε διότι τότε δεν υπήρχε τίποτε σχετικό όπως ξέρουν οι παλιότεροι.
Στα μέσα της δεκαετίας του ‘70, ήρθε στα χέρια μας το πρώτο σέτερ από Γαλλία η Λαύρα που θα άφηνε εποχή και πολλούς απόγονους.
Όταν έγινα 18 χρόνων άρχισα να κυνηγάω με αυτή την σκυλιά και μετά με κάποια σκυλιά που πήραμε από αυτή και με ένα αρσενικό που έφερε ο κουμπάρος του πατέρα μου από Αγγλία.!
Από το 1980 που θυμάμαι λοιπόν τα «περδικόσκυλα» που είχαμε μέχρι τώρα σύνολο είναι ακριβώς 9 σκυλιά όλα κυνήγησαν μέχρι μεγάλη ηλικία εκτός από 2 που τα χάσαμε νωρίς.!! Θυμάμαι και δεκάδες άλλα που τα δοκιμάζαμε και απλώς δεν κάνανε και τα χαρίζαμε!
Όσο μεγάλωνα και έβλεπα την προσπάθεια για την ανεύρεση του σωστού σκυλού και τον αποκλεισμό πολλών κουταβιών δικών μας η συγκρίνοντας τα σκυλιά μας με αλλά φίλων μας άρχισα να καταλαβαίνω ότι για το συγκεκριμένο κυνήγι το πιο δύσκολο είναι η σωστή αξιολόγηση ενός σκυλού για να κυνηγά σωστά πέρδικα.
Προσωπικά άρχισα να ωριμάζω σε αυτό το κυνήγι μετά τα 30 μου και να το καταλαβαίνω και μάλιστα σε σχέση με άλλους έχοντας δίπλα μου έναν πατέρα που στην Χαλκίδα όλοι τον θεωρούν έναν από τους καλύτερους περδικοκυνηγούς και ακόμα στα 70ντα του κυνηγάει συνεχεία πέρδικα!
Έτσι τώρα πλέον στα 42 μου μπορώ επιτέλους να πω ποια σκυλιά και με ποια κριτήρια μπορούν να θεωρούνται «περδικόσκυλα».
Περδικόσκυλο, είναι ο σκύλος που αποκλειστικά κυνηγάει πέρδικα και εκπαιδεύεται στην πέρδικα, είναι αυτό το σκυλί που στην ουσία αποτελεί το 95% στην επιτυχία αυτού του δύσκολου κυνηγίου και μόνο αυτοί που θα ασχοληθούν 100% με την εκπαίδευση του και αξιολόγηση του θα το αποκτήσουν!
Δεν αγοράζεται ποτέ έτοιμο…δεν δίνει κανείς ένα έτοιμο περδικόσκυλο διότι απλώς είναι αδύνατον να το χαρίσει.
Έτσι αυτές οι αγγελίες πουλάω σκύλο ξεκινημένο στην πέρδικα κλπ τις θεωρώ ανούσιες.
Το περδικόσκυλο το παίρνουμε από μικρό από κουτάβι το προορίζουμε για το κυνήγι της πέρδικας και αν αποτύχει απλώς το αποκλείουμε και μετά δοκιμάζουμε άλλο!
Από πλευράς μας δυστυχώς πρέπει να λείπει η συναισθηματική φόρτιση στο να αποκλείσουμε τον σκύλο από την «οικογένεια» μας έχω δει φίλους να κρατάν κουτάβια μέτρια έως και άσχετα με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα φτιάξουνε η διότι ίσως και κουράζονται να ασχολούνται συνέχεια με την εκπαίδευση κουταβιών που κάποιο θα κάνει μια μέρα.
Είχα σέτερ πανέμορφα όπως και πόιντερ που από μικρά κουτάβια τα είχα στο σπίτι και κάποια στιγμή τα χάρισα διότι δεν μπορούσαν να κυνηγήσουν πέρδικα και όλοι στο σπίτι παιδία γυναίκα στεναχωριόντουσαν διότι είχαν δεθεί μαζί τους, ενώ μόνιμα η γυναίκα με κατηγορεί ότι αγαπώ μόνο τα σκυλιά που κυνηγάνε..! (και είναι αλήθεια)!!
Ένας πιο εύκολος τρόπος είναι να κρατάμε 2-3 κουτάβια ώστε να μεγαλώνουν οι πιθανότητες κάποιο να κάνει για πέρδικα!
Το σκυλί πρέπει να μεγαλώνει με την μεγαλύτερη προσοχή τροφές σπιτάκι, κτηνιατρική περίθαλψη του παρέχεται στον μέγιστο βαθμό μαζί με την φροντίδα μας και την προσοχή μας , είναι μέρος της οικογένειας , αλλά στην ουσία είναι ο πρωταθλητής μας και εμείς οι προπονητές του!
Πρέπει να τρώει ότι καλύτερο να μην παχαίνει το καλοκαίρι όταν δεν κινείται και μετά να αρχίζει προγράμματα Bodyline ..το να παίρνει και να χάνει κιλά είναι ότι χειρότερο ..όπως επίσης το να το ταΐζει η γυναίκα μας η μάννα μας που συνήθως τα λυπούνται επειδή πεινάν και τα ταΐζουν ακατάπαυστα, πρέπει πάντα να διατηρεί τα κιλά του και στην απραξία δικαιούται πάντα τις βόλτες του και από Αύγουστο πρέπει να πιάνει εντατική δουλειά με αναγνωριστικά, εκπαιδευτικά με πορείες σε χαλιάδες μέχρι να δείχνει σημεία κόπωσης.
Έχω δει σκυλιά να βγαίνουν σε κυνήγι και να μην αποδίδουν και μετά να μου λεν ότι τα τάισαν «κουρκούτι» ή τους έδωσαν αποφάγια με ψωμιά, δυστυχώς οι σκύλοι δεν είναι ρομπότ που κινούνται με ηλιακή ενέργεια και η διατροφή τους θέλει ιδιαίτερη προσοχή και το χέρι στην τσέπη!
Το «ζέσταμα» για ξεκίνημα μπορεί να γίνει σε ορτύκια και σε ανοικτά μέρη που να είναι θερισμένα καλύτερα για να ανοίγει και να μην μπαίνει σε ψηλά τριφύλλια και «ντοριάζει» όλη την ώρα!
Εκεί θα ελεγχθεί και σε συναινέσεις φέρμες πονταρίσματα κλπ!
Αλλά τι θα πρέπει να περιμένουμε από ένα Περδικόσκυλο και πότε!
Βασικά τα προσόντα πρέπει να τα δείξει αμέσως ..στον πρώτο του χρόνο πρέπει να κυνηγά κανονικά , μόνο σκυλιά που έχουν τέτοια προτερήματα πρέπει να κυνηγάν πέρδικα!
1) Πάθος και όρεξη. Όταν το σκυλί είναι έτοιμο και έχει κλείσει τους 6 μήνες μπορεί πλέον χαλαρά να βγαίνει στο βουνό. Εκεί πρώτα αξιολογούμε τα ανοίγματα και αν έχει την τάση να έρχεται συνέχεια πίσω από τα ποδιά μας. Αν σε μια δυο εξόδους το σκυλί δεν ανοίγει και ειδικά το μέρος στο βουνό είναι σχετικά εύκολο εγώ το αποκλείω! Εδώ σε ένα κουτάβι που ανοίγει δουλεύομε την επαφή φωνάζοντας το, να μας έρθει κοντά όταν ανοίγει και επιβραβεύοντας το όταν έρχεται με χάδια ώστε να καταλάβει ότι είναι κάτι καλό και να μην βρεθούμε στο άκρως αντίθετο του σκύλου που ανοίγει αλλά κυνηγάει μόνος του!
Φυσικά η ευαισθησία στις πέτρες και στους χαλιάδες είναι φυσιολογική και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι θα χρειασθεί χρόνο για να σκληρύνουν τα ποδιά του και να μπορεί να περνάει τα πετρωτά μέρη άνετα!
Επίσης εδώ θέλει προσοχή στο να προετοιμάζουμε το σκύλο να κυνηγά στις «σάρες» και στα βράχια μόνο όταν είναι έτοιμος.
2) Φέρμα. Η δουλειά για την σταθερότητα της φέρμας είναι απαραίτητη μπορεί να ξεκινήσει σε ορτύκια και να ολοκληρωθεί σε πέρδικες. Θέλει προσοχή η δόκιμη στις πέρδικες να γίνεται σε ώρες και συνθήκες που τα πούλια δέχονται φέρμα πιο εύκολα διότι αν ένα σκυλί που ξεκινά να φερμάρει πουλιά το δοκιμάζουμε σε πουλιά που δεν «κρατάν» φέρμα τότε είναι ανώφελο και κάνουμε ζημιά. Δεν θα αναφερθώ περισσότερο σε αυτό διότι οι περισσότεροι γνωρίζουνε ποιες είναι αυτές οι συνθήκες!
Είναι δε το προτέρημα που πρέπει να έχει στον μέγιστο βαθμό διότι ειδικά στην πέρδικα σε αντίθεση με άλλα κυνήγια το να φθάσεις σε ένα σκύλο που φερμάρει πολλές φορές αν και είναι κοντά μπορεί να διαρκέσει λόγω δυσκολίας εδάφους πολύ ώρα!
3) Συναίνεση. Σκύλος που κυνηγά πέρδικα είναι υποχρεωτικό να συναινεί άριστα. Αν δεν συναινεί πρέπει να κυνηγά πάντα μόνος του, διότι με αλλά σκυλιά θα δημιουργήσει προβλήματα. Αν και τα περισσότερα σκυλιά που είχα συναινούσαν μόνα τους, πιστεύω ότι είναι και αποτέλεσμα της ομαδικότητας μέσα στην οποία θα ξεκινήσει ένας μικρός σκύλος με την φυσιολογική περιέργεια να σταματήσει και να κοιτάξει την μάνα του ή τον μεγαλύτερο σκύλο όταν φερμάρει.
4) Απόρτ. Απαραίτητο στον σκύλο, ίσως όμως το μόνο που μπορούμε να παραβλέψουμε ειδικά αν κυνηγά μαζί με άλλο σκύλο που απορτάρει.
Πάντως πέρδικες ντουφεκισμένες που πέφτουν μακριά σε χαράδρες ή μέρη δύσκολα πρέπει να κατεβεί και να τις φέρει ο σκύλος και ειδικά σε πουλιά τραυματισμένα όταν αυτά βραχώνουνε!
5) Αντοχές. Όπως είπαμε το περδικόσκυλο είναι «πρωταθλητής», οι αντοχές του πρέπει να είναι μεγάλες να έχει ανοίγματα και πάθος, αυτά εξαρτώνται από εμάς να τα συντηρήσουμε σε μεγάλο βαθμό με την σωστή κτηνιατρική περίθαλψη εμβόλια, χάπια για σκουλήκια τσιμπούρια κλπ. πρέπει πάντα να πηγαίνει στον κτηνίατρο να τρώει σωστά να προπονείται και να μην τον τρώει η αλυσίδα μήνες ολόκληρους και μετά να απαιτούμε να κυνηγήσει. Επίσης όταν κυνηγάμε σε ζεστούς μήνες και δεν βρίσκει νερό πρέπει πάντα να έχουμε μια ποσότητα 1,5 λίτρου (για όλο το κυνήγι) αποκλειστικά για τον σκύλο μας που θα το δίνουμε σε δόσεις όταν το χρειάζεται και κάτι για ενέργεια την ώρα του κυνηγίου.(εγώ δίνω ένα κομμάτι λίπος με κρέας βρασμένο).
Τι ράτσες σκύλων;
Αν και έχω κυνηγήσει μόνο με πόιντερ και σέττερ και δεν έχω δει από κοντά ποτέ σε πέρδικα άλλη ράτσα πιστεύω ότι μόνο τα κούρτσχααρ με μια δυο ακόμα ίσως ράτσες μπορούν να είναι σωστή επιλογή.
Χαρτιά σκύλων
«Δυστυχώς οι πέρδικες δεν ξέρουν να διαβάζουν», όποτε απαραίτητη η καθαροαίμια με γνώση γενεαλογικού δένδρου. Αδιαφορώ παντελώς για πρωταθλητές κλπ δεν έχει να κάνει τίποτε με την προϋπόθεση να βγει σωστό σκυλί στην πέρδικα!
Το περδικόσκυλο είναι σκύλος που πρέπει να έχει αντοχές και όχι ταχύτητες, τα ανοίγματα στο βουνό γίνονται έντονα μόνο όταν υπάρχει λόγος και είναι το διάλειμμα μιας συστηματικής ερευνάς που όταν υπάρχει «ερέθισμα» (μυρωδιές) πρέπει να διαφοροποιείται.
Όλα τα κουτάβια που κρατούσα και μεγάλωνα για να κυνηγήσουν πέρδικα είχαν όλα τα προσόντα «θεωρητικά» να γίνουν καλά. Ήταν από καθαρόαιμα σκυλιά, από γονείς και παππούδες, δικά μας σκυλιά που κυνηγούσανε πέρδικα. Ερχόντουσαν σε επαφή με το θήραμα αλλά μόνο ένα 20% περίπου (και πολύ λέω) τελικά μπορούσανε να κυνηγήσουνε πέρδικα. Τα αλλά δεν είχαν την ικανότητα.
Άρα τα περδικόσκυλα είναι και λίγο «λαχείο» και παίζει και μεγάλο ρόλο να τα αξιολογήσουμε από μικρά.
Όλα αυτά σαν κριτήρια είναι απαραίτητα διότι όταν κυνηγάς όλη την μέρα πέρδικα, και δεν την βρίσκεις και κάποια στιγμή έχεις μόνο μια πιθανότητα να ντουφεκίσεις ένα μπουλούκι το οποίο φέρμαραν τα σκυλιά σου, όλη η κυνηγετική ημέρα κρέμεται σε μια κλώστη, στο να σε περιμένουνε να ανέβεις τα τελευταία 100-200 μέτρα, που μπορεί να μην έχεις την δύναμη και να τρέμουν τα ποδιά σου και να δεις τα πούλια να φεύγουν αντουφέκιστα διότι κάποιο έσπασε τη φέρμα από λάθος, κάποιο δεν συναίνεσε, ή μετά αφού σηκωθούν τα πούλια να μην έχουν όρεξη να ψάξουνε διότι βαριούνται. Τότε σίγουρα θα σε πιάσει απελπισία και θα τα βάλεις με τον σκύλο που όμως τον επέλεξες εσύ!
Όταν τελειώσει η πέρδικα το σκυλί μπορεί να κυνηγήσει μπεκάτσα άνετα, φυσικά δεν μπορεί να απαιτούμε ο σκύλος να μένει σε συχνή επαφή όσο ένα καλό μπεκατσόσκυλο διότι όταν θα κατεβεί από τα βράχια στα δασωμένα και σε μέρη εύκολα, ο σκύλος θα ανοιχθεί πολύ και κάποιες στιγμές θα χαθεί κιόλας.
Εκεί υπομονή «γιατί ή παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς». Τον αφήνουμε όσο χρειασθεί να καταλάβει μόνος χωρίς να τον ζορίσουμε με φωνές και χωρίς να τον μαλώσουμε διότι εμείς είχαμε ετοιμάσει ένα σκύλο για πέρδικα, που κυνηγούσε σε βράχια χωρίς νερό και απότομα βρίσκεται σε μέρη που γι’ αυτόν είναι αστεία σαν κόπωση.
Σε γενικές γραμμές αυτές είναι ορισμένες διαπιστώσεις από προσωπική εμπειρία σε κυνήγι πέρδικας για να αποκτήσω εγώ τουλάχιστον έναν καλό σκύλο.
Φυσικά περδικοκυνηγοί υπάρχουν πάντα καλύτεροι, πάντα με καλύτερα κριτήρια από τα δικά μου, απλώς πιστεύω ότι κάποιοι καινούργιοι μπορούν να ξεκινήσουν αξιολογώντας τις διαπιστώσεις μου.
Καλό βόλι φέτος στους περδικάδες και πάντα προσοχή στα βουνά μας και σεβασμό στις πέρδικές μας!
Κ. Γκριτζάλας
kgritza@otenet.gr
