Ορτύκι

0

Το ορτύκι είναι ένα από τα πιο όμορφα και ”εύκολα” κυνήγια (αν εξαιρέσουμε τις υψηλές θερμοκρασίες) που βρίσκεται ψηλά στις προτιμήσεις των κυνηγών. Βρίσκεται σε αρκετά ικανοποιητικούς βαθμούς στη Βόρεια Ελλάδα αλλά και στη Νότια μέχρι την Κοπαίδα. Ορτύκια λίγα σχετικά τοπιάρικα κρατάει και η Πελοπόννησος (Ηλεία, Μεσσηνία). Αλλά και στα νότια (Πελοπόννησο, Κύθηρα, Κρήτη) του ορτυκιού μετά τις 8-10 Σεπτέμβρη όπου ξεκινάει η αποδημία. Το κυνήγι του ορτυκιού γίνεται με σκύλο φίρμας αλλά και οποιαδήποτε άλλη ράτσα ιχνηλάτες όπως κόκερ, σπίγκες, λαμπραντόρ ακόμη και ελληνικό ιχνηλάτη. Το κυνήγι του ορτυκιού το χωρίζουμε σε δύο φάσεις.
Πρώτη φάση τα τοπιάρικα όπου ξεκινάει το κυνήγι στις 20 Αυγούστου και
Δεύτερη φάση τα περαστικά ορτύκια του Σεπτέμβρη μέχρι τέλος Νοεμβρίου.

ΑΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΑ ΟΡΤΥΚΙ
Είναι το δυσκολότερο κυνήγι ορτυκιού.Τα ορτύκια στους χώρους όπου έχουν αναπαραχθεί γνωρίζουν το περιβάλλον, έχουν αυτοπεποίθηση και τις περισσότερες φορές κοταρίζουν αρκετά μόλις αντιληφθούν την παρουσία του σκύλου. Τις πρωινές ώρες μετά το χάραμα για μια- δυο ώρες στα πιο καθαρά έξω που λέμε στα τριφύλλια, αποσιταργιές, ντοματιές, καπνά, βαμπάκια, στις άκρες. Μόλις περάσει η ώρα αρχίζουν και μπαίνουν στα πυκνά όπου εκεί η κατάσταση δυσκολεύει πάρα πολύ. Το βράδυ πριν τη δύση του ηλίου αρχίζουν να μετακινούνται έξω από τα πυκνά. Τα αρσενικά αυτές τις ώρες βγάζουν το χαρακτηριστικό ήχο του ορτυκιού, ένα επαναλαμβανόμενο κλι-κλι. Λόγω της ζέστης οι καλύτερες ώρες για να κυνηγήσουμε ορτύκια κάνα δύο ώρες το πρωί και μία-μιάμιση πριν νυχτώσει.
Μόλις λύσουμε το σκύλο μας ηθικά αν είναι ράτσα ανοιχτής έρευνας πόιντερ-σέτερ καλό είναι να περιμένουμε να ξεμανιάσει λίγο, να κάνει μερικά λασέ και μετά να τον οδηγήσουμε στον κυρίως κυνηγότοπο. Και αυτό γιατί σίγουρα θα αφήσουμε αρκετά κουτουπιασμένα πίσω. Αυτό το αντιλαμβανόμεθα όταν γυρνώντας πίσω στο ίδιο χωράφι ξανασηκώνουμε ορτύκια. Μου έχεθ τύχει να γυρίσω δύο και τρεις φορές στο ίδιο χωράφι και να σηκώνω συνέχεια ορτύκια. Ο καλός κυνηγός πρέπει να έχει υπομονή και ο καλός ο σκύλος επιμονή. Και η τελευταία άκρη του χωραφιού μπορεί να κρύβει ορτύκια.Τα ορτύκια προτιμούν τα καλυμμένα μέρη (με μουχρίτσα, χορτάρια, ψηλά θερισμένα σιτάρια, καλαμπόκια και κυρίως άκρες χωραφιού).

Ο σκύλος πρέπει να είναι μάστορας για να βγάζει αυτά τα ορτύκια που κοταρίζουν κάτω από αυτές τις τρομακτικές υψηλές θερμοκρασίες. Πρέπει να έχει φόρμα καλή αλλά στο ορτύκι το τοπιάρικο είναι απαραίτητο το ποχτάρισμα. Σκυλί που φερμάρει και μένει άγαλμα για ώρα χωρίς να ποντάρει δεν βγάζει ορτύκια. Πολλά καλά ορτυκόσκυλα όταν έχει υψηλές θερμοκρασίες βάζουν τη μύτη κάτω και ιχνηλατούν. Δεν είναι στο πρακτικό κυνήγι απορριπτέα αντίθετα είναι πιο απωθητικά ορισμένες φορές. Καλό είναι όταν ο σκύλος ποντάρει να προσπαθούμε να κάνουμε κύκλο ή να είμαστε πλάι του 10-15 μέτρα ώστε να μπλοκαριστεί το πουλί και ακόμα να πιέσουμε το ποντάρισμα. Δύσκολα βρίσκεις πραγματικά άριστα ορτυκόσκυλα. Φίλοι κυνηγοί αναφέρουν τα σκυλιά που βγάζουν ορτύκια τοπιάρικα στην Κοπαίδα, Κοπαιδόσκυλα, Σα να πρόκειται για άλλη ράτσα.

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΑ ΟΡΤΥΚΙΑ
Είναι πιο εύκολο το κυνήγι τους. Καταρχήν δεν υπάρχουν τόσο υψηλές θερμοκρασίες. Ο σκύλος κινείται πιο άνετα, μυρίζει καλύτερα, κουράζεται πιο λίγο, δουλεύει γενικά καλύτερα. Το ορτύκι που έχει πέσει τις πρωινές ώρες κουρασμένο δεν έχει την ίδια συμπεριφορά κατά κανόνα με το Αυγουστιάτικο το τοπιάρικο. Δεν κοταρίζει ή κοταρίζει λίγο και λουφάζει. Ο σκύλος το φερμάρει καλύτερα και για πολύ ώρα. Τα περασματιάρικα ορτύκια είναι άριστο κυνήγι για νεαρά σκυλιά- άπειρα σκυλιά, ορμητικά σκυλιά που ”φτιάχνονται” και αμβλύνουν τη φόρμα τους. Έχω δει άριστα σκυλιά σε όλες σχεδόν τις ράτσες. Πόιντερ Σέτερ σπάνιες Κούρτσχααρ, Ντράχτχααρ, σπρίγκελ και κόκερ. Μερικά μπάσταρδα πόιντερ-κούρτσχααρ, Γκέκα-πόιντερ, Γκέκα- κούρτσχααρ πραγματικά με έχουν εντυπωσιάσει. Ήταν σκυλιά που είχαν οι ντόπιοι κυνηγοί στα μέρη της Κορώνης, Πόρτο Κάγιο, Ελαφόνησσο. Τρομερή απόδοση στο ορτύκι, αφού είχαν δει τα συγκεκριμένα σκυλιά χιλιάδες ορτύκια. Δε νομίζω όμως να είχαν την ίδια επιτυχία στην μπεκάτσα ή την πέρδικα. Ήταν καθαρά ορτυκόσκυλα.

ΣΚΥΛΟΣ-ΟΡΤΥΚΙ
Ο σκύλος που κυνηγάει ορτύκια πρέπει να έχει πολύ καλή φυσική κατάσταση. Ο κίνδυνος θερμοπληξίας είναι ορατός ανά πάσα στιγμή. Ο σκύλος μας δεν πρέπει να είναι παχύς και πρέπει να έχει κανείς αρκετά εκπαιδευτικά πριν τις 20 Αυγούστου. Μην περιμένετε σκυλί που είναι κλεισμένο 6 μήνες την πρώτη μέρα να κυνηγήσει. Σε μισή ώρα θα έρχεται πίσω από τα πόδια σας. Μεγάλο πρόβλημα είναι τα πέλματα του σκύλου στα πρώτα κυνήγια. Λίγο βαζελίνη στα πέλματα από το βράδυ και το πρωί θα προστατεύσει έναν αγύμναστο σκύλο. Απαραίτητο στο κυνήγι ορτυκιού να έχουμε κοντά μας άφθονο νερό. Μια μπάλα πλαστική κομμένη στη μέση είναι άριστο πιατάκι για νερό και μπαίνει εύκολα στην τσέπη μας. Στο σκύλο μας δίνουμε λίγο νερό πολλές φορές και αν έχουμε αρκετό του βρέχουμε το κεφάλι πίσω και την κοιλιά. Εάν το σκυλί μας σταματήσει να κυνηγάει δεν το πιέζουμε. Το παίρνουμε και φεύγουμε εάν το θέλουμε και για την άλλη μέρα. Σκύλος που θα κυνηγήσει πρωί απόγευμα την άλλη μέρα το πρωί θα ”πέσει ” πιο γρήγορα. Προσωπικά το σκύλο μου τον κυνηγάω ειδικά τον Αύγουστο ή πρωί ή απόγευμα. Αποφεύγω τις πολλές ώρες και αν κυνηγήσω καμιά φορά πρωί απόγευμα θα είναι από μια- μιάμιση ώρα. Τα άτριχα σκυλιά υπερτερούν φυσικά από τα μακρύτριχα. Θέλουν λιγότερο νερό, αντέχουν πιο πολύ στις θερμοκρασίες. Πιστεύω ότι σκυλιά με μέτριες ταχύτητες Κούρτσχααρ – Βίσλα – Εσπανιέλ έχουν καλύτερα σε γενικές γραμμές αποτελέσματα στο ορτύκι.

ΟΠΛΑ-ΦΥΣΙΓΓΙΑ
Νομίζω ότι στο ορτύκι ταιριάζει καλύτερα το δίκανο. Ένα δίκανο εξάρι , κοντόκανο 4-5 αστέρια θεωρώ ότι είναι το ιδανικό όπλο για το ορτύκι. Αλλά και η καραμπίνα με τσοκ 4 ή 5 αστέρια είναι αποδοτικότατη στο ορτύκι. Προσωπικά κυνηγάω με δίκανο δισκάνδαλο 66cm 3-4 αστέρια. Στην ανοιχτή κάνη βάζω Νο 10 μερικές φορές όμως και διασποράς 28 έως 30 gr. Στην αριστερή ένα ενιαράκι, Νο 9, μάλινη τάπα κανονικό 30-32 gr. που θα μου δώσει καλύτερη συγκέντρωση στο μακρινό ορτύκι άσε που πολλές φορές κόβω και κανένα τρύγονι. Τα 28 gr. δεν τα βάζω μόνο γιατί έχω μαλακιές τουφεκιές αλλά γιατί με λίγα σκάγια και διασποράς ή μάλλινη τάπα Δε χαλάς τα πουλιά. Θυμάμαι πριν χρόνια όταν τουφεκούσα ορτύκια στα 8-10 μέτρα με εννιάρια έπαιρνα ένα ορτύκι διαλυμένο να τρέχουν αίματα και λίπος. Ένα δεκαράκι σκάγι στο φτερό σου ή στο σώμα σου δίνει το ορτύκι στην τσάντα, γιατί λοιπόν οι υπερβολές? Ποιος ο λόγος να γεμίσω το πουλί με σκάγια?

ΤΟΥΦΕΚΙΑ – ΑΣΦΑΛΕΙΑ
Το μεγαλύτερο μερίδιο αποτυχίας στο ορτύκι το έχει η γρήγορη τουφεκιά. Πολλοί κυνηγοί ξαφνιάζονται όταν πετάγεται το ορτύκι έστω και αν ο σκύλος τους φερμάρει. Πυροβολούν το ορτύκι στα 4-5 μέτρα. Εκεί ή δεν θα το πάρεις ή αν το πάρεις θα το διαλύσεις. Θυμάμαι το φίλο μου το Στέφανο Σταυρινούδη από τη Χίο, μερακλή κυνηγό, ο οποίος κυνηγούσε με εικοσαράκια 20 cal και 28 cal δικιάς του κατασκευής, το ορτύκι. Ήτανε ο άνθρωπος που με είχε πάει στην Κορώνη για τρυγόνι, ορτύκι Απριλιάτικο. Έτος 1978. Το ελάττωμα το δικό μου, όπως και πολλών άλλων κυνηγών, τουφεκούσα γρήγορα με τα γνωστά επακόλουθα . Μου ‘λεγε “μόλις πεταχτεί το πουλί θα μετρήσεις μέχρι τρία και μετά θα πυροβολήσεις”. Οπότε με απείλησε με κόκκινη κάρτα και με υποχρέωσε να υπακούσω αλλιώς Δε θα με ξανάπαιρνε κοντά του, να κυνηγάω με το δίκανο στον ώμο. Φερμαριστό το σκυλί, ο Μπάμπης το δίκανο κρεμασμένο. Μόλις πεταγότανε το ορτύκι τότε ξεκινούσε για μένα να μετράει ο χρόνος. Πόσο καλό μου έκανες μπάρμπα Στέφανε. Ας είσαι καλά εκεί που είσαι.
Το ορτύκι πρώτο και η μπεκάτσα μετά είναι τα θηράματα που χρειάζονται τη μεγαλύτερη προσοχή. Το ορτύκι πετάει χαμηλά στο ύψος του ανθρώπου. Δεν τουφεκάμε ποτέ αν δεν είμαστε σίγουροι. Κάποια προστατευτικά γυαλιά ίσως λύνουν μερικώς το πρόβλημα.

Μπάμης Γκαβάς
e-mail: gavas@tri.forthnet.gr

Share.

Τα σχόλια είναι κλειστά σε αυτό το θέμα


Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων