του Γιάννη Θεοδώρου
Με τις διατάξεις του άρθρου 267 ΝΔ 86/69 και συγκεκριμένα της παραγράφου 1 και 2, προβλεπόταν η πρόσληψη «φυλάκων θήρας», οι οποίοι εξομοιώνονταν ως προς το πεδίο άσκησης των αρμοδιοτήτων τους με τους Δασοφύλακες και οι οποίοι θα αμείβονταν από το αποθεματικό του Κεφαλαίου Θήρας. Παράλληλα υπήρχε νομοθετική πρόβλεψη (παραγρ. 3) για την πρόσληψη μέσω των Κ.Ο ή ιδιοκτητών μη δημοσίων εκτάσεων, ιδιωτικών «φυλάκων θήρας», αναγνωρισμένων από το Υπουργείο Γεωργίας μετά από πρόταση της αρμόδιας Δασικής Υπηρεσίας. Η έδρα και η περιοχή εποπτείας τους καθοριζόταν με την απόφαση «αναγνώρισης» τους.
Στο θεσμικό αυτό πλαίσιο κινούνταν για τη χώρα μας η θηροφύλαξη, η πάταξη της λαθροθηρίας και η εμπέδωση ενός κλίματος «κυνηγετικής ευταξίας και νομιμότητας», μιας και η δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία των ελεγκτικών οργάνων δηλαδή των Δασικών, οι οποίοι επωμίζονταν και πλήθος άλλων καθηκόντων, δεν τους επέτρεπε να ασκήσουν ουσιαστική φύλαξη ενώ παράλληλα ο εξοπλισμός τους ήταν ανεπαρκής και παρωχημένος, υπήρχε αντικειμενική αδυναμία άμεσης μετάβασης στις κυνηγετικές περιοχές λόγω έλλειψης ειδικών οχημάτων, ήταν ολοφάνερη η αδυναμία εποπτείας των παράκτιων ζωνών και η προστασία των υγροβιοτόπων λόγω έλλειψης ειδικών σκαφών, τα τυπικά τους προσόντα και το επίπεδο σπουδών χαμηλότατο κ.ο.κ επιπλέον δε, καμία ουσιαστική ενημέρωση δεν τους δινόταν ούτε και ήταν σε θέση να αξιολογήσουν τα «τεχνολογικά εφευρήματα» των λαθροθηρών και πολύ περισσότερο καμία μετεκπαίδευση ή πρόσθετη ενημέρωση από την εποπτεύουσα αρχή δεν τους παρεχόταν ώστε να είναι σε θέση να γνωρίζουν διατάξεις, να αξιολογούν καταστάσεις και να ασκήσουν κατά τρόπο αποτελεσματικό τα ελεγκτικά καθήκοντά τους.
Έτσι οι Δασικοί θύμιζαν κάτι από τους γραφικούς «δραγάτες» των παλιών εποχών … «θύματα» και αυτοί, χωρίς βεβαίως να φταίνε οι ίδιοι, μιας αναποτελεσματικής γραφειοκρατικής κρατικής μηχανής, που δεν είχε ή δεν ήθελε να έχει εμπεριστατωμένη άποψη για το κυνήγι, την προστασία της πανίδας, την ορθολογική διαχείριση των θηραμάτων, την ανάδειξη του κυνηγιού σαν μιας συμβατής με το περιβάλλον δράσης που προσφέρει πολλά και τονώνει αναμφίβολα την οικονομική δραστηριότητα και τον «εσωτερικό τουρισμό» στις νεκρές περιόδους.
Και βέβαια η παντελής απουσία στοιχείων για την «παραβατική συμπεριφορά» των λαθροθηρών και ο πλημμελής έως και ανύπαρκτος έλεγχος στους κυνηγότοπους, ήταν η αφορμή και η αφετηρία, να θεμελιώσουν οι πάσης φύσεως «οικολογίσκοι» τις αντικυνηγετικές τους θέσεις κυρίως από τη δεκαετία του 1980 και να κραυγάζουν υστερικά ό,τι οι «κυνηγοί σκοτώνουν ανεξέλεγκτα, καταστρέφουν την πανίδα, εξοντώνουν σπάνια είδη πουλιών…», άρα αφού δεν υφίσταται δυνατότητα ελέγχου πρέπει να καταργηθεί το κυνήγι … αγνοούσαν επιδεικτικά ότι το «έλλειμμα φύλαξης» ήταν θεσμική υποχρέωση της εκτελεστικής εξουσίας και δη του αρμόδιου Υπουργείου, το οποίο ως συνήθως έλαμπε δια της απουσίας του, αφήστε δε κατά μέρος τις «απόψεις» των υπηρεσιακών παραγόντων του, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με τα κυνηγετικά θέματα … αρνητικοί, προκατειλημμένοι, αλαζονικοί …
Αυτό το στρεβλό και διαρκώς επιδεινούμενο κλίμα σε βάρος των Ελλήνων κυνηγών, ήρθε να ανατρέψει άρδην και να αναστρέψει, η θεσμοθέτηση της Θηροφυλακής από το 1999, μια χρονιά ορόσημο, αφού οι κυνηγοί μέσω της ΚΣΕ και των Κ.Ο πήραν τις τύχες της θηροφύλαξης στα χέρια τους και προχώρησαν στη σύσταση του σώματος της Θηροφυλακής, μια κίνηση και συμβολική, αποτελεσματική και οξυδερκής και κυρίως η έμπρακτη απόδειξη, ότι οι κυνηγοί μπορούν να προστατεύουν «ιδίοις εξόδοις» και μη φειδόμενοι κόπων τους κυνηγότοπους και ταυτόχρονα να παρεμβαίνουν δυναμικά μέσω της Θηροφυλακής, στην πάταξη κάθε παράνομης ενέργειας που θέτει σε κίνδυνο το περιβάλλον είτε είναι παράνομη υλοτομία είτε είναι ρίψη απορριμμάτων είτε είναι εκχέρσωση και καταπάτηση δασικής έκτασης κλπ
Οι υπηρεσιακές «διχογνωμίες» για το εύρος των αρμοδιοτήτων, η συνήθης γραφειοκρατική και «δημοσιοϋπαλληλίστικη θεώρηση» των πραγμάτων από πλευράς παραγόντων του αρμόδιου Υπουργείου, οι «μικρόψυχες» αμφισβητήσεις του έργου της Ομοσπονδιακής Θηροφυλακής, δεν είναι παρά το «απτό αποτέλεσμα», ότι κατάφερε σε μεγάλο βαθμό, τελικά, να υλοποιήσει τους φιλόδοξους στόχους που έθεσαν οι Κ.Ο, να καταξιωθεί και στους κυνηγούς και στη κοινή γνώμη αλλά και σε φορείς που υπήρξαν πολέμιοι της για διαφόρους λόγους και κυρίως, στα συνήθως «πνέοντα τα μένεα», κατά των κυνηγών, ΜΜΕ … ποτέ τα «δημόσια όργανα» δεν έκαναν τόσους ελέγχους όσους η Θηροφυλακή στα λίγα χρόνια λειτουργίας της, ποτέ δεν υποβλήθηκαν τόσες μηνύσεις κατά παραβατών – και πέραν του αδικήματος της λαθροθηρίας – ποτέ δεν υπήρξε αποτελεσματικότερη φύλαξη του θηράματος διαχρονικά, παρά μόνον όταν η φύλαξη πέρασε στα χέρια των κυνηγών … έτσι αποστομώθηκαν όλοι αυτοί που ειρωνικά δήλωναν «έβαλαν το λύκο να φυλάει τα πρόβατα …» και ο αριθμός των διαπιστωθέντων παραβάσεων από τα όργανα της Θηροφυλακής, ακυρώνουν στην πράξη τα περί του αντιθέτου υποστηριζόμενα, για μια ασύδοτη και ανεξέλεγκτη κυνηγετική δραστηριότητα …
Και βέβαια δεν πρέπει να διαφύγει της προσοχής μας η περαιτέρω νομοθετική θωράκιση και ενδυνάμωση του ρόλου της Θηροφυλακής, μετά το Ν. 3208/2003( ΦΕΚ Α 303) και συγκεκριμένα το άρθρο 4 παραγρ. 13, δια του οποίου οι θηροφύλακες θεωρούνται υπάλληλοι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με το άρθρο 13 περ. α του Ποινικού Κώδικα και δυνάμενοι να προβαίνουν σε όλες τις προανακριτικές πράξεις για τις παραβάσεις θήρας (άρθρο 289 Δασικού Κώδικα). Η μεγαλύτερη όμως επιτυχία εδώ συνίσταται στο γεγονός, ότι μετά από πρόταση και εισήγηση της ΚΣΕ, έγινε δεκτό και θεσμοθετήθηκε, οι Κ.Ο να παρίστανται χωρίς προδικασία σε σχετικές δίκες, «ως πολιτικώς ενάγουσες» και ανεξαρτήτως περιουσιακής ζημίας.
Στα έξι χρόνια λειτουργίας της Θηροφυλακής και σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΚΣΕ, έχουν διεξαχθεί 424.868 έλεγχοι σε κυνηγούς αλλά και σε άτομα που δραστηριοποιούνται στη φύση επαγγελματικά ή από χόμπι, διαπιστώθηκαν 8.923 παραβάσεις του Δασικού Κώδικα, υποβλήθηκαν οι μηνύσεις, κατασχέθηκαν τα παράνομα μέσα κλπ.
Συγκεκριμένα :
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ
Αδικήματα
Μηνύσεις
Ποσοστό ( %)
* Χρήση μιμ/κών συσκευών
976
10,9 %
* Άσκηση θήρας άνευ αδείας
894
10,0%
* Παράνομη μετατροπή όπλου
864
9,7 %
* Άρνηση ελέγχου
844
9,5 %
* Θήρα σε καταφύγια κλπ
715
8,00 %
* Παράνομη μεταφορά όπλου
667
7,5 %
* Κυκλοφορία σκύλων εκτός περιόδου
561
6,3 %
* Χρήση προβολέα / νυχτ. κυνήγι
553
6,2 %
* Θήρα εκτός περιόδου
533
6,00 %
* Θήρα σε μη επιτρ. ημέρα
277
3,1 %
* Θήρα με μηχανοκίνητο μέσο
277
3,1 %
* Θήρα εκτός ζώνης διάβασης τρυγονιών / ορτυκιών
257
2,9 %
* Θήρα εκτός ωραρίου
230
2,6 %
* Χρήση ιξών και παγίδων σύλληψης
202
2,3 %
* Θήρα με εκτετ. χιονοκάλυψη
166
1,9 %
* Θήρα απαγορευμένου θηρ/τος
167
1,9 %
* Θήρα με παράνομο καρτέρι
133
1,5 %
* Έλλειψη δελτίου κατοχής όπλου
101
1,1 %
* Παράνομη υλοτομία
88
1,0 %
* Ρίψη απορριμμάτων
50
0,6 %
* Παράνομη βόσκηση
58
0,6 %
* Εκχέρσωση
45
0,5%
* Παράνομη χρήση VHF
42
0,5 %
* Θήρα ζαρκαδιού
37
0,4 %
* Θήρα με μηχ/το πλωτό
39
0,4 %
* Παράνομη κατ.επιβλαβών
28
0,3 %
* Υπέρβαση ορίου κάρπωσης
16
0,2 %
* Παράνομο εμπόριο πτηνών
18
0,2 %
* Παραχώρηση κυν/κού όπλου
14
0,2 %
* Παράνομη αλιεία
19
0,2 %
* Θήρα εντός ζώνης πλάτους 500 μέτρων από μεθόριο
16
0,2 %
* Οδηγός μέσου σε παράνομη θήρα
12
0,1 %
* Κράτηση ζώων σε αιχμαλωσία
5
0,1 %
* Παράνομη μεταφορά υλοτ. προϊόντων
5
0,1 %
* Παράνομη κυκλοφορία σε δασικό δίκτυο
9
0,1 %
* Διατήρηση ιχνηλατών σε ποιμ. εγκ/σεις
3
0,0 %
* Σκοποβολή σε υπαίθριο χώρο
1
0,0 %
* Συγκάλυψη λαθροθήρα
2
0,0 %
ΣΥΝΟΛΟ :
8.924
100 %
Πηγή: Φυλλάδιο ΚΣΕ
Από σειρά κανονιστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από το αρμόδιο Υπουργείο (162527/21-7-81,60548/ 22-2-95,101464/29-7-99,99729/1-8-00,99616/31-7-01,101465/29-7-999, 99731/1-8-00, 99614/31-7-01 101472/30-7-99 κλπ) και σύμφωνα με τις αποφάσεις του ΣτΕ 3942/01 και 3943/01 αλλά και τις εισηγήσεις των Κ.Ο και κατά βάση της ΚΣΕ, έχει αναγνωριστεί και εγκριθεί το εν γένει διαδικαστικό καθεστώς που διέπει τους Θηροφύλακες που ανέρχονται σήμερα σε 350 και πλέον άτομα και κάθε λεπτομέρεια σχετική με τη χρηματοδότηση του Σώματος, την προμήθεια του αναγκαίου εξοπλισμού κά.
Επομένως πέφτουν στο κενό, η «αμφισβήτηση» του σώματος της Θηροφυλακής, το «δέλεαρ» της σχέσης εργασίας των Θηροφυλάκων αντί «έκτακτοι ως ιδιωτικού δικαίου» μήπως δημόσιοι υπάλληλοι άρα «μόνιμοι εις το διηνεκές», ο αποκλίνων και συγκλίνων «στραβισμός» ή «αλληθωρισμός» των «αρμοδίων υπηρεσιακών παραγόντων» που δεν θέλουν να αποδεχτούν το αυτονόητο, ότι η Θηροφυλακής παράγει έργο επειδή ελέγχεται, χρηματοδοτείται και εκπονείται το επιχειρησιακό της πρόγραμμα από τις Κ.Ο, μακριά από πολιτικούς καιροσκοπισμούς, εσωτερικές προστριβές και δημοσιοϋπαλληλικές αγκυλώσεις και ξεπερασμένες νοοτροπίες.
Η επιτυχής διαχείριση των θεμάτων φύλαξης από τις Κ.Ο δεν θα έπρεπε να ενοχλεί ούτε να δυσαρεστεί ή να εξοργίζει πολύ περισσότερο, θα έπρεπε να ήταν η κοινή αφετηρία συνεργασίας, στην προστασία του φυσικού πλούτου και στην πάταξη της λαθροθηρίας, όπου και με ότι τρόπο ή μέσο αυτή ασκείται, αφού αποτελεί όχι μόνο μια έκνομη δραστηριότητα αλλά και μια δραστηριότητα ασύμβατη και «ξένη» για το δεοντολογικό και ηθικό κώδικα που χαρακτηρίζει το κυνήγι στη χώρα μας. Σε κάθε περίπτωση, οι Ομοσπονδιακοί Θηροφύλακες, έχουν πλήρη συναίσθηση του έργου που καλούνται να επιτελέσουν, του ρόλου που καλούνται να διαδραματίσουν και σε κάθε περίπτωση εξυπακούεται ότι είναι πλήρως διαθέσιμοι στη συνεργασία με άλλες Αρχές, τους Δασικούς κλπ πολλές μάλιστα Ομοσπονδίες, έχουν επεξεργαστεί και θέσει σε ισχύ, εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας, με τους οποίους επιτυγχάνεται ο μέγιστος συντονισμός και η πλήρης αξιοποίηση του έμψυχου δυναμικού και των υφισταμένων τεχνολογικών μέσων.
Από την άλλη πλευρά και όλοι εμείς ως κυνηγοί, πρέπει να επικουρούμε το έργο της Θηροφυλακής, να συνεργαζόμαστε κατά τη διάρκεια των ελέγχων, να αναλογιστούμε ότι το έργο των Θηροφυλάκων είναι αρκετά δύσκολο από τη φύση του, ας μην το κάνουμε δυσκολότερο, μιας και πρέπει να επιστρατεύουν τις γνώσεις τους, να επιδεικνύουν ψυχραιμία και ευπρεπή συμπεριφορά, να μην παρασύρονται από προκλήσεις και άδικες επιθέσεις – θυμηθείτε ότι έχουν πυροβολήσει κατ΄ επανάληψη κατά Θηροφυλάκων αδίστακτοι λαθροθήρες – να διατηρούν σε κάθε στιγμή τον πλήρη έλεγχο λόγων και πράξεων και να επιδεικνύουν αυτοέλεγχο και αυτοσυγκράτηση στον απόλυτο βαθμό.
Στην απάμβλυνση τέτοιων αντιθέσεων και αντιδικιών με τα ελεγκτικά όργανα, συμβάλλει άμεσα και καθοριστικά (και) η δική μας αυτοσυγκράτηση και ο δικός μας πρωτίστως αυτοέλεγχος, αφού τηρώντας τις σχετικές οδηγίες και τους νομοθετικούς περιορισμούς δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα στο κυνηγότοπο, το αντίθετο μάλιστα, όταν δε υπάρχει και η ανάλογη κυνηγετική παιδεία, τότε η συνεργασία και η αλληλοεκτίμηση ελεγχομένων και ελεγκτών περνά σε άλλη διάσταση και αναδεικνύει το κυνήγι σε ένα ευγενές άθλημα και όχι σε έναν αγώνα διαρκούς «αστυνόμευσης» και διακρίβωσης παραβατικών συμπεριφορών …
Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες «αφομοίωσης» και παραδοχής του έργου της Θηροφυλακής από κρατικούς λειτουργούς, παρά το κάλεσμα των «Σειρήνων» για Θηροφύλακες «μόνιμους» και «εντός της εποπτείας» του Υπουργείου, παρά τις εκάστοτε γραφειοκρατικές «τρικλοποδιές» στην έγκαιρη και απρόσκοπτη άσκηση ελέγχων πχ οι «αντιρρήσεις» για τα Στροφάδια του Υπουργείου και τα απανωτά προς τούτο διαβήματα της Γ΄ ΚΟΠ περί μήνα Απρίλιο 2005, για την άμεση μετάβαση εκεί των Θηροφυλάκων, παρά τις ευνοϊκές για τους λαθροθήρες ευεργετικές – απαλλακτικές νομοθετικές ρυθμίσεις πχ το άρθρο 31 Ν. 3346/05, το επίτευγμα των κυνηγών και των Κ.Ο, η σύσταση της Θηροφυλακής και η συμβολή της στην ευταξία και τήρηση της νομιμότητας, δεν ακυρώνεται ούτε μπορεί να αποσιωπηθεί, ο αριθμός των παραβάσεων μόλις 2,1% σε σχέση με τους πραγματοποιηθέντες εκατοντάδες χιλιάδες ελέγχους, καταδεικνύει και τον προληπτικό ρόλο αλλά και το κατασταλτικό της Θηροφυλακής, η προσπάθεια πέτυχε παρά τα προβλήματα και άρχισε να αποδίδει καρπούς και ματαιοπονούν αδίκως, όσοι έχουν άλλα κατά νου ή απεργάζονται άλλα σενάρια … για μια Θηροφυλακή «αποψιλωμένη», δημόσιου χαρακτήρα, έρμαιο σκοπιμοτήτων και αφανών επιδιώξεων …
Και όπως επιγραμματικά αναφέρεται σε σχετικό φυλλάδιο της ΚΣΕ «οι κυνηγοί και οι Κυνηγετικές Οργανώσεις δημιουργούν, συντηρούν και αξιοποιούν την Θηροφυλακή των Κ.Ο, για την προστασία της ελληνικής φύσης …» κανείς δεν μπορεί να διασφαλίσει καλύτερα το κυνήγι και την ορθολογική του διαχείριση σήμερα και αύριο, παρά μόνον όσοι το ζούνε και το βιώνουν, οι 300.000 Έλληνες κυνηγοί … !!!
