Η Επιτροπή δίνει συνέχεια στη νομική διαδικασία για παραβάσεις της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να δώσει συνέχεια στη νομική διαδικασία εναντίον της Ελλάδας για παραβάσεις τριών ευρωπαϊκών νόμων σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία. Η Επιτροπή απευθύνει στην Ελλάδα πρώτη γραπτή προειδοποίηση επειδή δεν συμμορφώθηκε πλήρως προς απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΚ) του παρελθόντος έτους όσον αφορά την προστασία της στιβάδας του όζοντος. Η Επιτροπή θα προσφύγει επίσης κατά της Ελλάδας στο ΔΕΚ για δύο υποθέσεις. Η πρώτη αφορά την ανεπαρκή προστασία, εκ μέρους της Ελλάδας, ζωνών ειδικής προστασίας βάσει της ευρωπαϊκής οδηγίας για τα άγρια πτηνά, ενώ η δεύτερη την μη υποβολή εκθέσεων για σοβαρές πτυχές της ευρωπαϊκής οδηγίας σχετικά με την προστασία των υδατικών συστημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Έλεγχος ουσιών που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος
Η Επιτροπή δίνει συνέχεια σε μία υπόθεση κατά της Ελλάδας, για μη συμμόρφωση με απόφαση του ΔΕΚ του 2006, στο πλαίσιο της οποίας διαπιστώθηκαν σημαντικά κενά στην ελληνική νομοθεσία με την οποία ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο ο ευρωπαϊκός κανονισμός για την προστασία της στιβάδας του όζοντος. Ο κανονισμός αυτός έχει ως στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό της βλάβης της στιβάδας του όζοντος η οποία προστατεύει τον πλανήτη από την επιβλαβή ηλιακή ακτινοβολία που μπορεί να προκαλέσει δερματικές νεοπλασίες και τύφλωση, επηρεάζοντας παράλληλα αρνητικά την υγεία των ζώων και τη βλάστηση.
Η Ελλάδα αμέλησε και δεν θέσπισε κανόνες με τους οποίους να καθορίζονται τα ελάχιστα απαιτούμενα προσόντα για το προσωπικό που είναι υπεύθυνο για την ανάκτηση, την ανακύκλωση, την ποιοτική αποκατάσταση και την καταστροφή ουσιών υποκείμενων σε έλεγχο, όπως οι χλωροφθοράνθρακες, οι υδροχλωροφθοράνθρακες, οι αλόνες και το μεθυλοβρωμίδιο. Επιπλέον, το σημερινό ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο δεν διασφαλίζει τη λήψη των αναγκαίων προληπτικών μέτρων για τον έλεγχο τυχόν διαρροών από είδη εξοπλισμού που περιέχουν ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος. Τέλος, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν υποβάλει τη δέουσα τεκμηρίωση σχετικά με την ποσότητα χρησιμοποιημένων ουσιών οι οποίες ανακτήθηκαν, ανακυκλώθηκαν, αποκαταστάθηκαν ποιοτικώς ή καταστράφηκαν.
Προστασία των ζωνών ειδικής προστασίας
Η Επιτροπή παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο επειδή δεν διασφάλισε την πλήρη εφαρμογή των ευρωπαϊκών κανονιστικών ρυθμίσεων σχετικά με την προστασία των άγριων πτηνών. Ο καθορισμός ζωνών ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) – ενδιαιτημάτων πτηνών διεθνούς σημασίας – αποτελεί βασική υποχρέωση με βάση την οδηγία για τα άγρια πτηνά. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ήδη ισχύουσα ελληνική νομοθεσία δεν παρέχει επαρκή νομική προστασία για τις χαρακτηρισμένες ΖΕΠ και, ως εκ τούτου, δεν κατοχυρώνει την προστασία των οικολογικών ενδιαιτημάτων και την επιβίωση και αναπαραγωγή των ζωικών ειδών. Χωρίς την κατάλληλη νομική προστασία, δεν έχει πολύ νόημα ο χαρακτηρισμός ΖΕΠ.
Τον Απρίλιο 2006, οι ελληνικές αρχές αναγνώρισαν την ανεπάρκεια του υφισταμένου νομικού πλαισίου στη χώρα και υποσχέθηκαν να το προσαρμόσουν. Αυτό απαιτεί τροποποίηση της πράξης με την οποία ενσωματώνεται στο εθνικό δίκαιο η οδηγία για τα άγρια πτηνά, διαδικασία που πιθανώς χρειάζεται τουλάχιστον 18 μήνες για να ολοκληρωθεί. Λόγω της σοβαρότητας της παράβασης, η Επιτροπή δεν μπορεί να αποδεχθεί τόσο μακρά περίοδο για την ορθή μεταφορά και εφαρμογή της οδηγίας.
Προστασία των υδάτων
Η Επιτροπή παραπέμπει επίσης την Ελλάδα στο Δικαστήριο επειδή δεν συμμορφώθηκε με απαίτηση της ευρωπαϊκής οδηγίας σχετικά με την προστασία των υδατικών συστημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η οδηγία έχει ως στόχο να διασφαλίσει ότι έως το 2015 όλα τα υδατικά συστήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα βρίσκονται σε «υγιή οικολογική κατάσταση». Η οδηγία απαιτεί από τα κράτη μέλη να συντάξουν ανάλυση για τις λεκάνες απορροής των ποταμών, συμπεριλαμβανομένης της επίδρασης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στους ποταμούς, τις λίμνες, τα υπόγεια και παράκτια ύδατα, πέραν της εκπόνησης οικονομικής ανάλυσης για τη χρήση των υδάτων.
Οι αναλύσεις αυτές όφειλαν να έχουν υποβληθεί έως το Μάρτιο 2005. Προς το τέλος του 2006, η Ελλάδα δήλωσε ότι η διαδικασία συγκέντρωσης και σύνταξης έκθεσης με όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται από την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα θα ολοκληρωνόταν έως τα τέλη 2007. Λόγω της σημασίας της υποχρέωσης αυτής, η Επιτροπή θεωρεί ότι σημειώνεται σοβαρή καθυστέρηση και, ως εκ τούτου, αποφάσισε να παραπέμψει την υπόθεση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Νομική διαδικασία
Το άρθρο 226 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να κινεί νομικές διαδικασίες κατά των κρατών μελών που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους.
Όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι ενδέχεται να στοιχειοθετείται παράβαση των διατάξεων του δικαίου της ΕΕ, που δικαιολογεί την κίνηση διαδικασίας παράβασης, απευθύνει “επίσημη προειδοποιητική επιστολή” (πρώτη γραπτή προειδοποίηση) στο εμπλεκόμενο κράτος μέλος, με την οποία το καλεί να της υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως δίμηνης.
Με βάση την απάντηση, ή ελλείψει απαντήσεως, του εμπλεκόμενου κράτους μέλους, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να του απευθύνει “αιτιολογημένη γνώμη” (τελική γραπτή προειδοποίηση). Σε αυτήν αναπτύσσονται σαφώς και ρητά οι λόγοι για τους οποίους η Επιτροπή θεωρεί ότι έχει σημειωθεί εν προκειμένω παράβαση του δικαίου της ΕΕ και καλείται το κράτος μέλος να συμμορφωθεί εντός ορισμένης προθεσμίας, συνήθως δίμηνης.
Εάν το κράτος μέλος δεν συμμορφωθεί με την αιτιολογημένη γνώμη, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει την παραπομπή της υπόθεσης στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Εάν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θεωρήσει ότι όντως υπήρξε παράβαση των διατάξεων της Συνθήκης, το κράτος μέλος που ευθύνεται για την παράβαση καλείται να λάβει τα αναγκαία μέτρα για να συμμορφωθεί προς τις εν λόγω διατάξεις.
Το άρθρο 228 της Συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να λαμβάνει μέτρα κατά κράτους μέλους που δεν συμμορφώνεται με προηγούμενη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Το άρθρο αυτό εξουσιοδοτεί επίσης την Επιτροπή να ζητεί από το Δικαστήριο την επιβολή χρηματικού προστίμου στο εμπλεκόμενο κράτος μέλος.
