Μία περίπτωση μαζικής δηλητηρίασης πουλιών καταγράφηκε στις 18/04/2007 στα βόρεια σύνορα της χώρας μας με την ΠΓΔΜ. Αφορά δεκαοχτώ Όρνια (Gyps fulvus) που βρέθηκαν νεκρά στην περιοχή του Μαρίοβο, κοντά στο χωριό Ζοβίκ, μόλις 10 χιλιόμετρα βόρεια του Καϊμάκτσαλαν. Τα πουλιά αυτά αναπαράγονται στις περιοχές του ορεινού όγκου της ΠΓΔΜ αλλά «αγνοώντας» τα σύνορα επισκέπτονται και την ελληνική πλευρά για αναζήτηση τροφής.
Το πρωτοφανές γεγονός πήρε ήδη τον δρόμο της δικαιοσύνης στη γείτονα χώρα, καθώς υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι πρόκειται για παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, ενώ 4 από τα νεκρά πουλιά στάλθηκαν για τοξικολογικές εξετάσεις για να εξακριβωθεί η αιτία θανάτου και να ταυτοποιηθεί η δραστική ουσία του δηλητηρίου. Αντίστοιχα στην Ελλάδα με πρωτοβουλία της Τοπικής Περιβαλλοντικής Ομάδας «Χρυσαετός στη Μεγάλη Πέτρα» και των τοπικών αρχών έχει ξεκινήσει η αναζήτηση για τον εντοπισμό νεκρών γυπών ή άλλων ζώων, καθώς δεν έχει αποσαφηνιστεί από ποια πλευρά των συνόρων τοποθετήθηκαν τα δηλητήρια.
Πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, ένα τέτοιο περιστατικό μαζικής θανάτωσης σπανίων και προστατευμένων ειδών της πανίδας απειλεί πολυετείς προσπάθειες διατήρησης των τελευταίων γυπών στην Ελλάδα.
Το όρνιο είναι ένα από τα 4 είδη γυπών που αναπαράγεται στην χώρα μας και ζει σε μικρές ομάδες που αναζητούν την τροφή τους στις ορεινές περιοχές. Είναι ένα άκακο ζώο, που τρέφεται αποκλειστικά με ψοφίμια, καθαρίζοντας έτσι την ύπαιθρο από εστίες ρύπανσης και ασθενειών. Είναι πλέον ένα από τα σπάνια είδη πουλιών, αφού έχει υποστεί κατακόρυφη πληθυσμιακή μείωση σε όλη την βόρεια Ελλάδα τις τελευταίες δύο δεκαετίες (πάνω από 90% του όρνιων έχουν ήδη εξαφανιστεί, ενώ μόνο 5 είναι πλέον οι εναπομένουσες αναπαραγωγικές αποικίες του στην ηπειρωτική χώρα, αριθμώντας λιγότερα από 40 ζευγάρια!).
Παλαιότερα το όρνιο ήταν ένα πολύ κοινό είδος αλλά οι πληθυσμοί τους συρρικνώθηκαν δραματικά και σε κάποιες περιπτώσεις αποδεκατίστηκαν κυρίως από δηλητηριασμένα δολώματα (φόλες), που τοποθετούνται παράνομα για την εξόντωση «ενοχλητικών» ειδών. Στα πλαίσια του προγράμματος «Αντίδοτο» για την καταπολέμηση της παράνομης χρήσης των δηλητηριασμένων δολωμάτων που υλοποιεί η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σε συνεργασία με το WWF Ελλάς και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης γίνεται καταγραφή και αξιολόγηση του προβλήματος.
Τέτοιες καταστροφές είναι δυστυχώς δύσκολα αναστρέψιμες δεδομένου της αργής αναπαραγωγικής ικανότητας των πουλιών αυτών που γεννούν μόνο ένα αυγό, και αυτό όχι κάθε χρόνο, ενώ ενηλικιώνονται μετά τα 5-6 πρώτα χρόνια της ζωής τους.
