Ο χαρακτήρας των επιθετικών αγριογούρουνων, και γιατί αυξάνονται στη χώρα μας και διεθνώς, οι απρόκλητες επιθέσεις κάπρων σε ανθρώπους. Συνέβη πριν λίγα χρόνια σε βουνό της Ηπείρου και είναι απόλυτα πραγματικό: Έμπειρος κυνηγός στεκόταν σε καρτέρι αγριόχοιρου μέσα στα έλατα, ενώ η παγάνα ήταν σε εξέλιξη, κυνηγώντας ένα μεγάλο καπρί γνωστό στη συγκεκριμένη περιοχή της Άρτας…
Ξάφνου, ο κάπρος όρμηξε… από πίσω στον καρτεριτζή, χτυπώντας τον στα πόδια! Το χτύπημα ήταν απρόκλητο και απροσδόκητο, ενώ ο κυνηγός χαλαρός και απροετοίμαστος, κοιτώντας σε διαφορετική κατεύθυνση.
του ΑΧΙΛΛΕΑ ΑΥΓΕΡΗ
Κυνηγετικά Νεα
Πισώπλατο χτύπημα…
Ο άνθρωπος έπεσε κάτω από το χτύπημα, το τουφέκι έφυγε από τα χέρια του και βάλθηκε να παλεύει για τη ζωή του!
Το ζώο δεν τον εγκατέλειψε για να φύγει. Γύριζε και τον χτύπαγε ξανά και ξανά όπως ήταν πεσμένος, αναγκάζοντάς τον να δώσει μια άοπλη “μάχη” μαζί του… Ο αιφνιδιασμένος κυνηγός φώναζε για βοήθεια, αλλά ο αχός του ρέματος που κυλούσε εκεί κοντά, εμπόδιζε τις φωνές να φτάσουν στους συντρόφους του.
Χρειάστηκε να παλέψει με το καπρί για αρκετή ώρα, μέχρι τα διπλανά καρτέρια να πάρουν είδηση τι γινόταν και να σπεύσουν προς βοήθειά του… Τελικά το μανιασμένο ζώο σκοτώθηκε, ενώ ο κυνηγός διαπιστώθηκε πως δεν είχε κάποιον σοβαρό τραυματισμό, αν και είχε χτυπηθεί αρκετές φορές από το ρύγχος του αγριόχοιρου. Η τελική αυτοψία του σκοτωμένου ζώου έδειξε και το γιατί: το καπρί είχε ένα σπασμένο δόντι από την πλευρά που χτυπούσε, και έτσι δεν κατάφερε σοβαρά πλήγματα!
Λάθος στην “ερμηνεία”
Αυτή δεν είναι ούτε η μόνη ούτε και η πρώτη φορά, που ένα αγριογούρουνο επιτίθεται απρόκλητα σε άνθρωπο, χωρίς να είναι ούτε τραυματισμένο ούτε και “στριμωγμένο”…
Είναι, όμως, μια συμπεριφορά που συνήθως αποσιωπάται, γιατί όσοι προσπαθούν να εξηγήσουν την επιθετική συμπεριφορά μερικών άγριων και ήμερων ζώων σε ανθρώπους ή άλλα ζώα, είτε κάνουν λάθος στην “ερμηνεία”, είτε διακατέχονται από ένα “ενοχικό” σύνδρομο.
Αυτές οι “συμπεριφορές” υπάρχουν και εκδηλώνονται στον κόσμο των ζώων, αλλά δεν μπορούν να ερμηνευτούν με τα ανθρώπινα κριτήρια συμπεριφοράς που, συνήθως, επιστρατεύονται για να εξηγήσουν… το ανεξήγητο!
Ναι, σήμερα ξέρουμε πως οι τραυματισμένοι αγριόχοιροι μπορούν να επιτεθούν με μεγάλη μανία στον κυνηγό.
Ξέρουμε πως τα αποκλεισμένα από μια αγέλη σκύλων αγριογούρουνα, μπορούν να επιτεθούν είτε στα τυφλά είτε στοχευμένα, στην προσπάθεια τους να σπάσουν τον “κλοιό” και να διαφύγουν…
Επίσης, οι “σκρόφες” μπορεί να γίνουν πολύ επιθετικές όταν έχουν γουρουνόπουλα να προστατεύσουν.
Όμως, άλλο αυτό και άλλο οι απρόκλητες επιθέσεις σε ανθρώπους, είτε στο κυνήγι είτε σε… άσχετες στιγμές.
Καλύτερη άμυνα, η… επίθεση!
Σε άλλες χώρες της Ευρώπης, κάμερες ασφαλείας μέσα σε πόλεις, πάρκα, βενζινάδικα και αυλές σούπερ μάρκετ, έχουν καταγράψει τραυματισμούς ανθρώπων από την επιθετική τάση κυρίαρχων ζώων, στις αγέλες των αγριογούρουνων.
Όμως, εκεί ο αγριόχοιρος έχει απόλυτη επίγνωση πως “εισβάλλει” σε ένα χώρο που είναι παρείσακτος… Έτσι, το επίπεδο της εγρήγορσής του είναι εξαιρετικά αυξημένο, άρα μια επίθεση σε οτιδήποτε θεωρεί πως τον απειλεί, δεν είναι “απρόκλητη”… Μια άλλη πιθανότητα είναι, το ζώο που επιτίθεται να πάσχει από μια ασθένεια που προκαλεί τη διαταραχή της συμπεριφοράς του (λύσσα, τριχινώσεις, ιώσεις κ.λπ). Όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις απρόκλητης επιθετικότητας που έχουν καταγραφεί διεθνώς, πρόκειται για κάποια υγιή αγριογούρουνα, που απλά επιλέγουν την επίθεση, σαν… άμυνα σε ότι τα ενοχλεί!
Διάφοροι χαρακτήρες...
Σε αυτές τις περιπτώσεις, είναι εντυπωσιακός … ο “θυμός” με τον οποίο επιτίθενται αυτά τα ζώα.
Στις μεγάλες παγάνες του εξωτερικού, έχουν παρατηρηθεί επιθέσεις από μοναχικά ζώα, μεσαίας συνήθως ηλικίας…
Τα γουρούνια βγαίνουν από την παγάνα επιτιθέμενα, χωρίς να πιέζονται από σκυλιά και χωρίς να είναι τραυματισμένα. Και αφού πέσουν πάνω στον κυνηγό, γυρίζουν ξανά και ξανά να τον χτυπήσουν!
Η συμπεριφορά αυτή θυμίζει απλά μαινόμενο ταύρο και ξαφνιάζει.
Όμως, όποιος έχει ζήσει αγροτική ζωή και καταλαβαίνει από ζώα , ξέρει πολύ καλά πως σε όλα τα είδη ζώων συνυπάρχουν διάφοροι χαρακτήρες: χαρακτήρες δειλοί, θαρραλέοι, ύπουλοι, επιθετικοί, αγαθοί ή απρόβλεπτοι…
Συμβαίνει και με τους σκύλους, και με τα άλογα, και με τα μοσχάρια, και με τα κριάρια, και… με τα κοκόρια ακόμα!
Η “ζωολατρική” άποψη των τελευταίων χρόνων ότι, όλα τα πλάσματα του κόσμου γεννιούνται “αγαθά” και με “καλές” προθέσεις , είναι εκτός πραγματικότητας.
Σαν παιδί έχω κυνηγηθεί από κόκορες, έχω δαγκωθεί απρόκλητα από “ήσυχα” σκυλιά, έχω κινδυνέψει από “άκακα” άλογα, έχω δεχτεί επίθεση από κριάρια και τραγιά, που ουδέποτε πείραξα…
Ζήτημα τεστοστερόνης
Όλα τα ζώα έχουν μέσα στον κώδικα συμπεριφοράς τους… και την επίθεση! Κυρίως αυτά που η κυριαρχικότητά τους, ελέγχεται από την τεστοστερόνη.
Οι μεγάλοι κυνηγοί που έζησαν την Αφρική, περιγράφουν αυτό το φαινόμενο με μεγάλη ακρίβεια:
Κάθε ζώο έχει το δικό του ξεχωριστό χαρακτήρα και τη δική του συμπεριφορά. Υπάρχουν λιοντάρια πιο ήμερα από … “κατσούλια” , κυρίως αυτά που βγαίνουν από τα τουριστικά πάρκα.
Και υπάρχουν και λιοντάρια που πάλεψαν για το χαρέμι τους, που κυνήγησαν και προστάτεψαν το χώρο τους, οπότε θα επιτεθούν σε κάθε τι που θεωρούν αφύσικο, εισβολή ή απλά πρόκληση.
Οι… περιθωριακοί κάπροι
Το ίδιο συμβαίνει – κατ’ αναλογία φυσικά – και σε όλα τα ζώα. Υπάρχουν κάπροι δύστροποι και αψείς, που θα επιτεθούν ακόμα και απρόκλητα, στην πρώτη ευκαιρία. Όπως υπάρχουν και κάπροι δειλοί, που θα εξαντλήσουν τα σκυλιά στην καταδίωξη και θα γλιτώσουν… τρέχοντας!
Σίγουρα οι πρώτοι δεν είναι πολλοί, αλλιώς θα είχαμε διαρκή θύματα και επεισόδια επιθέσεων…
Φαίνεται, όμως, ότι, οι κάπροι που είναι μεγαλόσωμοι και βαρείς είναι πιο “φλεγματικοί”, σε αντίθεση με τους στεγνούς και ευκίνητους που είναι πιο επιρρεπείς σε επιθέσεις. Μια άλλη θεωρία λέει πως οι απρόβλεπτα επιθετικοί κάπροι, είναι οι… “περιθωριακοί” της αγέλης! Αυτοί, δηλαδή, που μεγάλωσαν είτε ορφανοί, είτε στο περιθώριο της κοινωνικής ζωής της αγέλης των αγριογούρουνων.
Η συμπεριφορά αυτών των ζώων αποκλίνει από αυτή της αγέλης, γι’ αυτό και όταν η αγέλη διώκεται, αυτοί ακολουθούν τους δικούς τους… κανόνες!
Η πρόσφατη εμπειρία σε όλη την Ευρώπη, όπου οι πληθυσμοί του αγριόχοιρου πολλαπλασιάζονται συνεχώς, έχει αποδείξει πως κάποια αγριογούρουνα θα εκδηλώσουν απρόκλητα επιθετική συμπεριφορά, έστω κι αν δεν ενοχληθούν από κανέναν!
Η περίπτωση στο Δαμάσι της Ελλασσόνας
Πριν λίγο καιρό, ένας άοπλος βοσκός βρέθηκε να αιμοραγεί μέχρι θανάτου, ύστερα από το χτύπημα ενός κάπρου, στο Δαμάσι της Ελασσόνας!
Τι προηγήθηκε ποτέ δεν θα μάθουμε, καθώς δεν υπήρχαν μάρτυρες. Όμως, ο βοσκός δεν κυνηγούσε και δεν είχε υπάρξει καταδίωξη… Ακόμα και αν τα τσοπανόσκυλά του είχαν “μπλοκάρει” τον κάπρο, αυτό δεν είναι αρκετό για να οδηγήσει σε τέτοια επίθεση.
Οι αγριόχοιροι είναι πολύ πιο γρήγοροι από τα βαριά τσοπανόσκυλα, οπότε διαφεύγουν σχετικά εύκολα από τέτοια συναπαντήματα, χωρίς να χρειαστεί να δώσουν μάχη.
Όπως και να έχει, ένα αγριογούρουνο είναι έτσι “φτιαγμένο” που να χτυπάει.. από κάτω προς τα πάνω, αξιοποιώντας τους τεράστιους αυχενικούς μύες του! Με αυτήν την κίνηση, οι κάτω χαυλιόδοντες λειτουργούν σαν ένα κοφτερό εργαλείο “ξηλώματος”. Και τις περισσότερες φορές, εξαιτίας της διαφοράς ύψους με έναν όρθιο άνθρωπο, στόχος τους είναι τα πόδια, το υπογάστριο ή η κοιλιά.
