Το κυνήγι είναι μία πανάρχαια δραστηριότητα που βρίσκει τις ρίζες του στις παραδόσεις του κάθε λαού. Πρόκειται για μία σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά, με τεράστια σημασία για την ανθρωπότητα, ενώ παράλληλα τυχαίνει ευρείας κοινωνικής αποδοχής.
Παλαιότερα ήταν τιμή για κάποιον να είναι κυνηγός, καθώς τον θεωρούσαν πρωτοπαλίκαρο και ηγετική προσωπικότητα στην περιοχή του.
Η μορφή του κυνηγίου πριν 30, 40 ή και 50 χρόνια σαφέστατα διέφερε από τη σημερινή του μορφή. Τότε το κυνήγι αποτελούσε πρωτεύοντα παράγοντα διαβίωσης και επιβίωσης, ενώ σήμερα αποτελεί κυρίως διαχειριστικό παράγοντα και ένα ισχυρό κίνητρο προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος για χιλιάδες ανθρώπους. Η άσκησή του με επιστημονικό τρόπο επιτελεί ένα οικολογικό, ωφέλιμο ρόλο, ο οποίος θα πρέπει να γίνει ευρύτερα αντιληπτός και ν’ αξιοποιηθεί από την κοινωνία.
Κυνηγεσία & Κυνοφιλία
Τα παλιά χρόνια η κυνηγετική δραστηριότητα μεταφερόταν από γενιά σε γενιά και κυρίως από τον πατέρα στο γιο, από τον παππού στον εγγονό και πήγαινε λέγοντας.
Κάπως έτσι λίγο-πολύ ξεκινήσαμε όλοι το κυνήγι. Κάποιος μας έδωσε το ερέθισμα για να μυηθούμε στα μυστικά του, ενώ σπάνιες είναι οι φορές που κάποιος κυνηγός ξεκίνησε από μόνος του.
Θυμάμαι στην ηλικία των 10, άρχισα ν’ ακολουθώ τον πατέρα μου στο κυνήγι, αναθεματίζοντας κάθε στιγμή που γλιστρούσα κι έπεφτα, μα δεν το έβαζα κάτω. Όταν μάλιστα χτυπούσε και καμία τσίχλα, ήταν η καλύτερή μου. Έτρεχα να την μαζέψω απ’ όπου είχε πέσει. Δεν ήθελε και πολύ και το μικρόβιο κόλλησε για τα καλά μέσα μου. Το «κακό» ήταν ότι η αρρώστια του κυνηγίου με το πέρασμά των χρόνων ολοένα χειροτέρευε και γιατρειά δεν πήρε ποτέ ακόμη μέχρι και σήμερα στα 30 μου. Η μύηση του κυνηγίου σ’ αυτή την ηλικία ήταν καταλυτική για την υπόλοιπη ζωή μου, την οποία δεν μπορώ να φανταστώ χωρίς κυνήγι.
Σ’ όλα τα κυνηγετικά έντυπα πάντα σταματάω, παρατηρώ και θαυμάζω μικρά παιδιά απ’ όλες τις ηλικίες που ποζάρουν με περηφάνια μπροστά στο φακό κρατώντας τα θηράματα που θήρευσε ο πατέρας τους. Οι φανατικοί μάλιστα είναι ντυμένοι με κυνηγετική ενδυμασία, κρατώντας κι ένα τουφέκι, που αμφιβάλλω αν μπορούν να το σηκώσουν.
Τα τελευταία χρόνια το κυνήγι είναι γενικά παραδεκτό ότι έχει σηματοδοτηθεί από καθοριστικές εξελίξεις, που έχουν συμβάλλει στη σημερινή διαμόρφωση της σημερινής μορφής του κυνηγίου. Οι εξελίξεις που συμβαίνουν σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχουν επηρεάσει και την ελληνική πραγματικότητα.
Η ανάπτυξη των κοινωνιών και οι ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις έχουν επηρεάσει την άγρια ζωή και κατ’ επέκταση τα άγρια θηράματα, με αποτέλεσμα να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη, η οποία έγινε επιρρεπής σε μία – χωρίς ανάλυση – υιοθέτηση διαφόρων καταγγελιών προερχόμενων από οικολογικές οργανώσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί – όπως θα διαβάσατε στο προηγούμενο τεύχος – ένα ερωτηματολόγιο που δόθηκε για συμπλήρωση σε μαθητές ενός Γυμνασίου με θέμα την «κυνηγετική δραστηριότητα».
Οι ερωτήσεις αυτές, στις οποίες καλούνται να απαντήσουν οι μαθητές «στα πλαίσια μιας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης» δεν είναι και τόσο «αγαθές», όσον αφορά το κυνήγι. Με λίγα λόγια, για να μην γινόμαστε κουραστικοί, κάποια από τις αθώες οικολογικές οργανώσεις έχουν μεσολαβήσει, ώστε οι μαθητές να διαμορφώσουν μία διαφορετική – αρνητική – άποψη για το κυνήγι. Πρόκειται για μία κίνηση που σαν σκοπό έχει να μεταφέρει προκαταλλημμένα μηνύματα και στραβές αλήθειες για το κυνήγι στο ευρύ κοινό και πολύ περισσότερο στα παιδιά, που σ’ αυτή την ηλικία βρίσκονται στο στάδιο της διαμόρφωσης ιδίας άποψης για το τι γίνεται γύρω τους. Πώς λοιπόν θα προστατεύσουμε αυτά τα παιδιά, που πολλά εκ των οποίων μάλιστα μπορεί να είναι παιδιά κυνηγών από την παραπληροφόρηση; Και πώς εμείς οι κυνηγοί, που έχουμε παιδιά θα τους μεταδώσουμε σωστά το κυνήγι, που τόσο άρχισαν ν’ αγαπούν ακολουθώντας μας στις εξορμήσεις μας;
Το κυνήγι αποτελεί για το λαό μας σπουδαία πολιτιστική κληρονομιά την οποία έχουμε χρέος να κληροδοτήσουμε και στα παιδιά μας, αλλά πώς; Καταβάλλοντας κάθε προσπάθεια να τα γαλουχήσουμε με σωστό τρόπο και με κυνηγετικά πρότυπα και μοντέλα, που στο μόνο που θα αποσκοπήσουν είναι στο να διατηρηθεί και να τους παραδοθεί το κυνήγι, όπως μας το παρέδωσαν οι προηγούμενες γενιές.
Η σωστή πληροφόρηση και η κυνηγετική παιδεία καλό είναι να παρέχονται στη μικρή ηλικία. Σκόπιμο είναι να εξηγήσουμε στα παιδιά τι συμβαίνει γύρω από το κυνήγι σήμερα. Εξηγείστε τους πώς έφτασαν εδώ τα πράγματα, τι ίσχυε παλιά και ποιος ευθύνεται για την κατάσταση που επικρατεί τώρα. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να εκτιμήσουν αυτά που θα βρουν όταν με τη σειρά τους θα γίνουν κυνηγοί και θ’ αγωνιστούν για ένα καλύτερο αύριο. Δείξτε τους από μικρή ηλικία φωτογραφίες θηραμάτων από κυνηγετικά περιοδικά, βιβλία ή εγκυκλοπαίδειες και όχι μόνο τα είδη που επιτρέπονται να κυνηγηθούν, ώστε να τ’ αναγνωρίζουν εύκολα όταν τα βλέπουν. Μη σας φανεί περίεργο ότι πολλοί κυνηγοί με χρόνια στο «κουρμπέτι» δεν μπορούν να ξεχωρίσουν μια ορεινή πέρδικα από μία νησιώτικη. Μιλήστε τους ακόμη για το περιβάλλον και τη σημασία της προστασίας του και της διαχείρισής του. Εξηγείστε τους τον ρόλο των κυνηγετικών οργανώσεων και των συλλόγων, για το πολύτιμο έργο που προσφέρουν στη βελτίωση των βιοτόπων, στον αναπληθυσμό και στην καταμέτρηση του θηραματικού πληθυσμού (πρόγραμμα ΑΡΤΕΜΙΣ) και στην υλοποίηση ενεργειών που στοχεύουν στην εξύψωση της κυνηγετικής αγωγής και συνείδησης καθώς και του αθλητικού κυνηγετικού πνεύματος. Στο μέλλον, όταν θα γίνουν μέλη συλλόγων θα μπορούν να συμμετέχουν ενεργά σ’ όλους αυτούς τους τομείς, προσφέροντας τα μέγιστα για τη δραστηριότητα που θ’ αγαπούν και θα νοιάζονται να την διατηρήσουν.
Πολλά παιδιά είναι αυτά που ακολουθούν τους γονείς τους ή κάποιο άλλο μεγαλύτερό τους στις κυνηγετικές εξορμήσεις. Καλό λοιπόν θα είναι να τους μιλήσετε για τα θηράματα. Εξηγείστε τους τις συνήθειές τους, τις βιολογικές τους απαιτήσεις, αν μεταναστεύουν ή όχι καθώς και το πώς πρέπει να γίνεται το κυνήγι τους. Μιλήστε τους για τα επιτρεπόμενα θηρεύσιμα είδη αλλά και για τ’ απαγορευμένα. Πείτε τους για τ’ αρπακτικά, για τη σχέση τους με τα θηράματα καθώς και το ρόλο που παίζουν στην τροφική αλυσίδα και γενικότερα στο οικοσύστημα. Διδάξτε τους γενικά για το πνεύμα του αθλητικού κυνηγίου, κάντε τους υπέρμαχους του αθλητικού πνεύματος του κυνηγίου και όχι της ποσότητας των θηραμάτων που θα μπορούσαν να χτυπηθούν σε μία κυνηγετική έξοδο. Το κυνήγι δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Εξηγείστε τους τί σημαίνει φυτοφάρμακο, όχι μόνο απέναντι στα θηράματα, αλλά γενικότερα στη διατροφή και την υγεία του ανθρώπου. Τέλος μυήστε τους να διαβάζουν όλα τα κυνηγετικά έντυπα, τα οποία έχουν ρόλο τόσο ψυχαγωγικό όσο και ενημερωτικό. Αφήστε τους να διαλέξουν αυτό που τους ταιριάζει. Τα παιδιά έχουν κρίση από νεαρή ηλικία και μπορούν να επιλέξουν κάτω από ποιανού εντύπου την σκέπη θα καθοδηγηθούν. Μόνο έτσι θα βγάλουμε σωστούς, ενημερωμένους και με άψογη κυνηγετική κατάρτιση κυνηγούς για ένα καλύτερο αύριο για το κυνήγι που ονειρευόμαστε όλοι μας.
Όλα όσα αναφέραμε παραπάνω είναι «πράγματα» τα οποία πολλές φορές ακόμα και μεγάλοι κυνηγοί είναι δύσκολο να τα κατανοήσουν και ακόμα δυσκολότερο να τα υιοθετήσουν, πόσο μάλλον ένα νεαρό παιδί, που το πάθος και ο παρορμητισμός είναι τα χαρακτηριστικά της ηλικίας του. Όμως, από την άλλη, τα παιδιά της εποχής μας έχουν πρωτοποριακές και διαφορετικές αντιλήψεις από τα παιδιά πριν από 20, 30 και παραπάνω χρόνια.
Μην ξεχνάτε ότι σ’ αυτά στηρίζουμε το μέλλον του κυνηγίου, της σπουδαίας αυτής κληρονομιάς, την οποία μας παρέδωσαν μεν οι προηγούμενες γενιές, εμείς όμως δυστυχώς δεν την διατηρήσαμε στο επίπεδο που έπρεπε.
