Οι εμπειρογνώμονες διαχωρίζουν τους λαθροθήρες σε δύο τύπους: Ο πρώτος τύπος, αφορά όσους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν την άδεια θήρας και σκοτώνουν άγρια ζώα για να ταΐσουν τον εαυτό τους ή την οικογένειά τους. Οι δεύτεροι, σκοτώνουν ζώα κατά παραγγελία, με δέλεαρ μεγάλα ποσά χρημάτων, λέει ο συντονιστής προγραμμάτων για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF), Πάβελ Φομένκο.
«Έχουμε γειτονικές χώρες στην Ασία και στην περιοχή του Ειρηνικού -εξηγεί- στις οποίες είναι ισχυρές οι παραδόσεις της ανατολικής παραδοσιακής ιατρικής, όπου όπως είναι γνωστό χρησιμοποιούνται διαφορετικά μέρη αγρίων ζώων, κέρατα, πόδια, τένοντες, ουρές. Επιπλέον, στις περιοχές αυτές το κυνήγι έχει σημαντική θέση στη διατροφική λίστα των ντόπιων. Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι για τη λαθροθηρία. Τη μεγαλύτερη, δε, ζήτηση για «εξαγωγές», έχουν τα ελάφια, οι αρκούδες, οι τίγρεις και οι λεοπαρδάλεις».
Όσο πιο σπάνιο είναι το ζώο, τόσο πιο ακριβό είναι στη μαύρη αγορά. Ταυτόχρονα, ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος και οι ποινές αυστηρότερες. Έτσι, για ένα παράνομα χτυπημένο αγριογούρουνο το πρόστιμο είναι 934 δολάρια (60.000 ρούβλια), ενώ για τις άλκες είναι 1.870 δολάρια (150.000 ρούβλια).
Οι τίγρεις της Σιβηρίας
«Ο πληθυσμός των τίγρεων του Αμούρ (ή της Σιβηρίας) που έχουν παραμείνει στην άγρια φύση αριθμεί από 480-540 ζώα. Το κυνήγι του μεγαλύτερου αιλουροειδούς του κόσμου, που απειλείται με εξαφάνιση, απαγορεύεται, λέει ο εκπρόσωπος Τύπου του «Κέντρου για τη τίγρη του Αμούρ», Αντρέι Σόρσιν. Η ελάχιστη ποινή για τη ζωοκτονία στην προκειμένη περίπτωση, είναι πρόστιμο μέχρι και 15.565 δολάρια (δύο εκατομμύρια ρούβλια) και φυλάκιση έως 7 έτη. Μάλιστα, οι ποινές αφορούν όχι μόνο αυτούς που σκότωσαν τη τίγρη, αλλά και εκείνους που πήραν το πτώμα του πανέμορφου ζώου, αν είναι διαφορετικοί άνθρωποι».
Λίγα χρόνια πριν, στον Ποινικό Κώδικα της Ρωσίας προστέθηκε ένα νέο σημείο, σύμφωνα με το οποίο η ποινή για τη ζωοκτονία αφορά, όχι μόνο για τη θήρα, αλλά και για τη μεταφορά, την αποθήκευση και τη μεταπώληση των ζώων, γεγονός που δυσκόλεψε σημαντικά τη ζωή των λαθροθηρών. «Οι λαθροκυνηγοί ποτέ δεν μαζεύουν αμέσως το χτυπημένο ζώο», λέει ο θηροφύλακας Αλεξάντρ Βαρφολομέγιεφ. «Επιστρέψουν πρώτα στο σπίτι τους για να αφήσουν τα όπλα, γιατί αν συλληφθούν άοπλοι δίπλα στο θήραμα, θα μπορούν να πουν ότι δεν ήταν αυτοί που πυροβόλησαν, αλλά περπατώντας στο δάσος για να μαζέψουν μανιτάρια, «έπεσαν» πάνω στο σκοτωμένο άγριο ζώο».
Έτσι, για παράδειγμα, πριν την εισαγωγή της νέας νομοθετικής ρύθμισης, στη ρωσική Άπω Ανατολή, είχαν βρεθεί 8 δέρματα τίγρη, αλλά δεν κατέστη δυνατόν να αποδειχθεί ότι ο ιδιοκτήτης του σπιτιού που βρέθηκαν τα απαγορευμένα δέρματα του σπάνιου ζώου, ήταν ο ίδιος που τα σκότωσε. Η υπόθεση τραβάει σε μάκρος και είναι απίθανο να περιμένουμε να τιμωρηθεί με σοβαρή ποινή. Αλλά εκείνοι που πριν από μερικές εβδομάδες πυροβόλησαν και σκότωσαν στην περιοχή Χαμπάροφσκ μια μικρή τίγρη της Σιβηρίας, περιμένουν μια αυστηρή ποινή, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία. Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί ίχνη από λαθροθήρες, ούτε το κουφάρι του νεκρού ζώου…
Περιπέτεια ή βαρβαρότητα;
Αν δεν πιάσεις τον λαθροκυνηγό επ’ αυτοφώρω, είναι σχεδόν αδύνατον να αποδείξεις την ενοχή του. Μερικές φορές οι ίδιοι οι θηροφύλακες οργανώνουν το δικό τους «κυνήγι» λαθροθηρών στην περιοχή ευθύνης τους, χρησιμοποιώντας ακόμη και κρυφές κάμερες για τον εντοπισμό τους. Το 2014, οι επιθεωρητές του οργανισμού εποπτείας της άγριας πανίδας της περιφέρειας Αμούρ, κατάφεραν να μεταβιβάσουν στην Αστυνομία για τα περαιτέρω 24 ποινικές υποθέσεις και να επιβάλλουν πρόστιμα 46.700 δολαρίων (πάνω από 3 εκατομμύρια ρούβλια). 50 άτομα συνολικά, στερήθηκαν της άδειας θήρας.
«Υπάρχουν διαφορετικοί χαρακτήρες λαθροθηρών», εξηγεί ο θηροφύλακας Βαρφολομέγιεφ. «Είναι οι άτολμοι που φοβούνται τα πρόστιμα, τη στέρηση των αδειών κυνηγίου και κατοχής όπλου, υπάρχουν και οι «ξεδιάντροποι». Συνάδελφοι μου είπαν πως είχαν συλλάβει κρατικούς αξιωματούχους για λαθροθηρία, κι αυτοί μετά «εξαγόρασαν» τα πρόστιμα και συνέχισαν να κυνηγούν».
Σπάνια ζώα υπό την προστασία του Πούτιν
Τα τελευταία χρόνια, η λαθροθηρία για τρόπαια, με την οποία ασχολούνται εύποροι κυνηγοί, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, δεν συναντιέται συχνά. Το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την μείωση της, ήταν η δημοσιότητα που έτυχε η στήριξη των προγραμμάτων προστασίας σπάνιων άγριων ζώων από τον πρόεδρο της Ρωσίας», λέει ο Φομένκο.
«Μετά το Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, στη διάρκεια του οποίου ο Βλαντίμιρ Πούτιν είπε ότι αγαπάει τις τίγρεις, οι ρώσοι ολιγάρχες εξέλαβαν τη δήλωση αυτή σαν ντιρεκτίβα και άρχισαν να την εφαρμόζουν. Συνειδητοποίησαν ότι το κυνήγι της τίγρης αποτελεί πλέον ταμπού»
Στη Ρωσία υπάρχουν περίπου 3 εκατομμύρια κυνηγοί, και ο αριθμός αυτός αυξάνεται συνεχώς, επειδή κυνηγός μπορεί να γίνει ο οποιοσδήποτε. Ο έλεγχος όλων είναι αδύνατος, έτσι, το καλύτερο μέτρο για την καταπολέμηση της λαθροθηρίας, είπε ο Φομένκο, είναι μια προσεκτική επιλογή των ατόμων που αιτούνται για κυνηγετική άδεια. «Τώρα πρέπει μόνο να υποβληθεί αίτηση σε ένα κυνηγετικό σύλλογο και λίγο καιρό αργότερα εκδίδεται η άδεια θήρας. Αντίθετα, στη Σουηδία, για παράδειγμα, για την έκδοσή της απαιτούνται έξι μήνες εκπαίδευσης. Στο παρελθόν είχαμε ένα σύστημα εγγύησης (απαιτούνταν δύο άτομα να εγγυηθούν για τον αιτούντα), ήταν απαραίτητο να δοθούν εξετάσεις κυνηγού ενώ ακόμα και τότε, ο κυνηγετικός σύλλογος το σκέφτονταν αρκετά μέχρι να αποφασίσει για να εκδώσει ή όχι την άδεια θήρας. Αλλά τώρα, κυνηγός μπορεί να γίνει ο καθένας…».
