Περάσαμε με την παρέα μου από μια περιοχή που κυριολεκτικά την ξεσκόνισαν τα σκυλιά μας. Ένα ντορό βρήκαν, ένα λαγό ξεφώλιασαν, ένα λαγό πήραμε. Σίγουρα δεν υπάρχει άλλος λαγός στην περιοχή…
Πόσες φορές έχουμε ακούσει αυτά τα λόγια από λαγοκυνηγούς και πόσες άλλες τα έχουμε πει εμείς οι ίδιοι;
Πολλές φορές είναι ψέματα και λέγονται λόγω της Ελληνικής κουτοπονηράδας. Μπορεί δηλαδή, μια παρέα κυνηγών, να βρήκε πολλούς λαγούς σε μια περιοχή, αλλά για να αποτρέψει άλλες παρέες να κυνηγήσουν εκεί, λέει ψέματα ότι δεν υπάρχουν λαγοί.
Άλλες φορές όμως λέγονται στ’ αλήθεια. Λέγονται από λαγοκυνηγούς γιατί πιστεύουν πράγματι ότι δεν υπάρχουν άλλοι λαγοί στην περιοχή. Και είναι φυσιολογικό να το πιστεύουν όταν τα λαγόσκυλα “ξεσκονίσουν” μια περιοχή και στο μοναδικό ντορό που βρίσκουν, ξεφωλιάσουν το λαγό που τελικά καταλήγει στο σακίδιο. Τα λαγόσκυλα δεν ιχνηλάτησαν άλλο ντορό χωρίς να ξεφωλιάσουν το λαγό, πράγμα που να σημαίνει ότι άφησαν τον πίσω τους. Πιστεύουν λοιπόν απόλυτα ότι δεν υπάρχει άλλος λαγός εκεί.
Είναι όμως τα πράγματα έτσι; ή πρόκειται για λάθος εντύπωση, κι αν αύριο η ίδια παρέα κυνηγήσει ξανά στην ίδια περιοχή, θα ξεφωλιάσει κι άλλον ή κι άλλους λαγούς;
Όσους λαγούς κι αν έχει ένας κυνηγότοπος, ποτέ ένα λαγόσκυλο δε θα μπορέσει να ιχνηλατήσει δυο λαγούς μαζί. Δε θα μπορέσει, γιατί αυτοί έχουν ο καθένας διαφορετική πορεία. Το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι να ξεφωλιαστεί εντελώς τυχαία ένας λαγός που τυχαίνει να γιατακιάζει πάνω στα ίχνη της διαδρομής του λαγού που ιχνηλατεί το λαγόσκυλο, ή δυο λαγοί να γιατακιάζουν μαζί λόγω ζευγαρώματος και να ξεφωλιαστούν μαζί. Πάντως και στις δυο αυτές περιπτώσεις, το λαγόσκυλο ιχνηλατεί τα ίχνη ενός και μόνο λαγού, άσχετα αν τελικά μαζί μ’ αυτόν που ιχνηλατεί θα ξεφωλιαστεί τυχαία κι ο άλλος.
Ένα καλό λαγόσκυλο από τη στιγμή που θα αρχίσει να ιχνηλατεί κάποιο λαγό, παραμένει σταθερά προσανατολισμένο στο ντορό του ίδιου λαγού και δεν “καβαλάει”. Μοναδική εξαίρεση είναι αν ιχνηλατεί παλιά ίχνη βοσκής και τύχει να διασταυρωθεί με πολύ φρέσκα ίχνη διαδρομής καθίσματος είτε του ίδιου είτε άλλου λαγού. Τότε μόνο καβαλάει, και πρέπει να καβαλήσει, γιατί διαφορετικά δε θα ήταν αποτελεσματικό. Φυσικά αυτό δεν αποτελεί μειονέκτημα για το λαγόσκυλο, αλλά πλεονέκτημα. Το λαγόσκυλο, κατά τη στιγμή της ιχνηλασίας του, συνεκτιμά διάφορες καταστάσεις και δεδομένα της στιγμής, και αποφασίζει με βάση τη λογική του. Είναι μια διαδικασία που ποτέ δεν μπορεί να γνωρίζει ο λαγοκυνηγός. Τελικά αυτό που μένει είναι το κατά πόσο δικαιώνεται το κάθε λαγόσκυλο από τις αποφάσεις και επιλογές του. Και η δικαίωση φυσικά είναι το γρήγορο ξεφώλιασμα ενός λαγού.
Λέμε ότι ένα λαγόσκυλο “καβαλάει”, όταν ενώ ιχνηλατεί τα ίχνη κάποιου λαγού, τα παρατήσει και ακολουθήσει τα ίχνη άλλου λαγού που η πορεία του διασταυρώνεται μ’ αυτήν του πρώτου λαγού. Περνά, δηλαδή, διαδοχικά από την ιχνηλασία του ενός λαγού σε άλλο λαγό, χωρίς να ξεφωλιάζει κανένα. Είναι με άλλα λόγια ένα λαγόσκυλο που ιχνηλατεί όλη τη μέρα, φωνάζει ντορό όλη τη μέρα, αλλά τελικά λαγό δεν ξεφωλιάζει.
Η διαδρομή της ιχνηλασίας που ακολουθεί ένα λαγόσκυλο μέχρι να ξεφωλιάσει το λαγό που ιχνηλατεί, μπορεί να είναι από μερικά μέτρα, μέχρι και πολλές εκατοντάδες μέτρα. Είναι λοιπόν λογικό, κατά την ιχνηλασία της απόστασης αυτής, να διασταυρώνονται οι πορείες άλλων λαγών, με τη διαδρομή του λαγού που ιχνηλατεί. Φυσικά το λαγόσκυλο δεν ακολουθεί τις διασταυρούμενες αυτές πορείες. Όμως, οι πορείες αυτές, είναι πορείες λαγών που γιατακιάζουν στη γύρω περιοχή. Όλοι λοιπόν αυτοί οι λαγοί μένουν πίσω, γιατί ούτε εμείς τους αντιλαμβανόμαστε, ούτε το λαγόσκυλο μπορεί να τους ιχνηλατήσει ταυτόχρονα και να μας δείξει ότι υπάρχουν.
Είναι σίγουρο ότι ένα λαγόσκυλο που ιχνηλατεί ένα λαγό, καταλαβαίνει τις διασταυρούμενες πορείες των άλλων λαγών. Τις “τσεκάρει” πόσο φρέσκιες είναι, τις καταγράφει στη μνήμη του, και συνεχίζει την ιχνηλασία του. Έτσι, αν συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις, μόλις τελειώσει με το λαγό που ιχνηλατεί, γυρίζει πίσω και “πιάνει” την πιο φρέσκια από αυτές.
Ποιες είναι αυτές οι προϋποθέσεις:
Πολύ μεγάλη σημασία έχει ο χρόνος που θα μεσολαβήσει μέχρι το λαγόσκυλο να τελειώσει με το λαγό που ψάχνει. Αν δηλαδή ξεκινήσει με την ιχνηλασία ενός λαγού στις 8:30π.μ., ιχνηλατεί για μια ώρα μέχρι να τον ξεφωλιάσει, και κάνει καταδίωξη ακόμα για μιάμιση ώρα (σύνολο δυόμισι ώρες), θα είναι δύσκολο μετά τις 11:00π.μ. να ιχνηλατήσει με αξιώσεις το δεύτερο λαγό. Ο χρόνος συνυπάρχει με την κούραση, που τις ζεστές ημέρες δρουν καταλυτικά υπέρ του λαγού.
Οι καιρικές συνθήκες και οι συνθήκες ιχνηλασίας που θα επικρατούν την ημέρα εκείνη, παίζουν πολύ καθοριστικό ρόλο για το ξεφώλιασμα του δεύτερου λαγού.
Άλλη βασική προϋπόθεση είναι η πορεία που ακολουθεί ο λαγοκυνηγός ή η παρέα. Αν πρόκειται για στατικό κυνήγι με απόλυτο καρτέρι, το λαγόσκυλο θα γυρίσει πίσω και θα ιχνηλατήσει κάποια από τα διασταυρούμενα ίχνη που κατέγραψε στη μνήμη του ως τα πιο φρέσκα. Και πράγματι αυτή είναι κίνηση του λαγόσκυλου που σίγουρα θα έχουν παρατηρήσει οι κυνηγοί που κυνηγούν με τον τρόπο αυτό. Ο λαγοκυνηγός καθισμένος σε ένα πόστο καρτεριού, πολλές φορές μια κορυφή βουνού, και το λαγόσκυλο να γυρίζει συνεχώς τη γύρω περιοχή, ξεφωλιάζοντας λαγούς από σημεία που είχε περάσει ιχνηλατώντας άλλο λαγό… Αν όμως πρόκειται για περπατητό κυνήγι, σχεδόν ποτέ η παρέα των κυνηγών δε γυρίζει πίσω, αλλά συνεχίζει την πορεία της. Έτσι, άθελά της, απαγορεύει αυτό το πισωγύρισμα στο λαγόσκυλο. Κατ’ επέκταση, μένει με την εντύπωση ότι δεν υπάρχει άλλος λαγός στην εδαφική αυτή έκταση που έχει περάσει. Οι λαγοί όμως είναι εκεί, έχουν μείνει πίσω.
Αύριο θα περάσει μια άλλη παρέα κυνηγών από την ίδια περιοχή, τα σκυλιά θα βρουν ένα ντορό από αυτούς που έμειναν πίσω, θα τον ξεφωλιάσουν και ίσως καταλήξει στο σακίδιο. Στη συνέχεια θα λένε κι αυτοί ότι δεν υπάρχει άλλος λαγός στην περιοχή. Όμως και αυτοί θα έχουν αφήσει πίσω τους λαγούς που θα τους βρει μια τρίτη, μια τέταρτη, μια πέμπτη παρέα…
Πίσω όμως δε μένουν μόνο μεγάλοι λαγοί. Μένουν και οι μικροί. Αυτοί που τα ίχνη τους δε μυρίζουν έντονα, παρά μόνο όταν μεγαλώσουν αρκετά. Που δεν μπορεί εύκολα να μυριστεί και να ακολουθήσει το λαγόσκυλο. Έτσι είναι πλασμένοι από τον Πλάστη, για τη διαιώνιση του είδους. Αυτοί που μέρα με τη μέρα μεγαλώνουν και κάποια στιγμή θα γίνουν οι πρωταγωνιστές… αυτοί που είτε θα μπαίνουν στο σακίδιο, είτε θα μένουν πάλι πίσω…
Αυτή είναι τελικά η ομορφιά του παραδοσιακού λαγοκυνηγιού…
