του Λεωνίδα Μητσιάλη
Λίγα λόγια για την σκοποβολή
Η κυνηγετική σκοποβολή, αρχικά ξεκίνησε χρησιμοποιώντας σαν στόχους ζωντανά περιστέρια. Τα ήθη περασμένων εποχών επέτρεψαν σε μια τέτοια δραστηριότητα να γνωρίσει μεγάλη άνθηση και αποδοχή από πολλούς κοινωνικούς κύκλους. Τα χρόνια βέβαια πέρασαν και πολύ πριν η περιστεροβολία κηρυχθεί παράνομη, οι στόχοι είχαν ήδη αρχίσει να αντικαθίστανται από άψυχα υλικά σε ποικίλλες παραλλαγές, και πολύ σύντομα καθιερώθηκε η λύση του πήλινου δίσκου.
Στην ίδια περίπου μορφή με τις αρχές του περασμένου αιώνα παραμένει και σήμερα ο πήλινος δίσκος, του οποίου οι προδιαγραφές είναι 110 χιλιοστά διάμετρος, 25 χιλιοστά ύψος και 105 γραμμάρια βάρος. Τα δε υλικά του είναι ένα μίγμα πίσσας και κιμωλίας.
Τα όπλα που χρησιμοποιούνται είναι λειόκαννα cal 12, τα οποία όμως έχουν κάποια χαρακτηριστικά που τα διαφοροποιούν ως προς την χρήση τους από τα κλασσικά κυνηγετικά όπλα, κυρίως το αρκετά αυξημένο βάρος.
Ένα κλασσικό σκοπευτικό όπλο κυμαίνεται στα 3,500 – 3,800 κιλά.
Άλλα στοιχεία που τα διαφοροποιούν από τα κυνηγετικά είναι οι ελαφρύτερες και πιο “ξερές” σκανδάλες, οι φαρδύτερες ρίγες, τα κοντάκια, οι ανθεκτικότερες μπάσκουλες και εξολκείς, και γενικά μικρές ή μεγάλες ανακαλύψεις που κατά καιρούς θεωρήθηκε ότι προσέφεραν αυτό το κάτι που βοηθούσε στην επίτευξη μεγαλύτερων επιδόσεων.
Τα φυσίγγια περιέχουν 24 γραμμάρια σκάγια για τα 3 Ολυμπιακά αγωνίσματα (Trap, Double Trap, Skeet) και 28 γραμμάρια για το μη Ολυμπιακό αγώνισμα του Sporting.
Τα σκοπευτήρια είναι οι χώροι όπου νόμιμα μπορεί κάποιος να επιδοθεί στην σκοποβολή. Τέτοια σκοπευτήρια στην χώρα μας υπάρχουν πολλά, στην περιοχή της Αττικής μόνο υπάρχουν τέσσερα, με ένα πέμπτο (το Ολυμπιακό Κέντρο Σκοποβολής στο Μαρκόπουλο) να βρίσκεται δυστυχώς υπό καθεστώς ασάφειας ως προς την τελική μεταολυμπιακή του χρήση.
Αναλυτικότερη παρουσίαση των σκοπευτηρίων, θα ακολουθήσει σε επόμενο άρθρο.
Εξοπλισμός
Ο εξοπλισμός που χρειάζεται κάποιος σκοπευτής ξεκινάει από το όπλο. Ένα εξειδικευμένο σκοπευτικό όπλο είμαι σίγουρα απαραίτητο σε κάποιον που ξεπερνάει το στάδιο του ευκαιριακού ερασιτεχνισμού και αποφασίζει να ασχοληθεί σοβαρότερα με το άθλημα. Μία προσφιλής λύση των αρχάριων σκοπευτών, είναι ένα όπλο για Sporting, συνήθως αλληλεπίθετο, με βάρος γύρω στα 3,500 κιλά και εναλλασσόμενα τσοκάκια.
Επίσης ένα ειδικό σκοπευτικό γιλέκο που επιτρέπει την μεταφορά των φυσιγγίων και την απροβλημάτιστη επώμιση είναι απαραίτητο στον σκοπευτή, ανεξαρτήτως του αγωνίσματος που θα ακολουθήσει.
Ένα απολύτως απαραίτητο αξεσουάρ είναι τα σκοπευτικά γυαλιά που προστατεύουν τα μάτια από θραύσματα δίσκων και εξοστρακισμένα σκάγια. Τα γυαλιά αυτά είναι φτιαγμένα από υλικό «polycarbonate» και μπορούν να βληθούν από σκάγια από πολύ μικρή απόσταση χωρίς να διατρηθούν από αυτά.
Απαραίτητα κρίνονται και τα ακουστικά που προστατεύουν τα αυτιά από τον κρότο του όπλου, τόσο του δικού μας όσο και των δεκάδων άλλων όπλων που θα ρίχνουν γύρω μας.
Τέλος, ένα απλό καπέλο τύπου «τζόκεϊ» με γείσο, θα μας προστατεύσει τόσο από τον ήλιο ή την βροχή, όσο και από θραύσματα δίσκων που μπορεί να επιλέξουν το κεφάλι μας για «προσγείωση»!
Τα αγωνίσματα
TRAP
Το όνομα ‘τραπ’ έχει τις ρίζες του στην περιστεροβολια αφού έτσι ονομαζόταν ο μηχανισμός που απελευθέρωνε το πουλί και του έδινε την ώθηση για να πετάξει, και παρέμεινε έτσι μέχρι τις μέρες μας. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός περιλαμβάνει τρεις μηχανές εκτόξευσης πήλινων δίσκων μπροστά από κάθε θέση βολής, σύνολο 15 μηχανές, ρυθμισμένες σε διάφορες γωνίες και ύψη τροχιάς του δίσκου. Είναι τοποθετημένες μέσα σε καταπακτή που βρίσκεται μπροστά από τους βατήρες των σκοπευτών. Οι σκοπευτές στοχεύουν από πέντε διαφορετικές θέσεις που είναι σε ευθεία σειρά, 15 μέτρα πίσω από τις μηχανές εκτόξευσης στόχων. Έξι αθλητές κινούνται κυκλικά με τη φορά του ρολογιού, στις πέντε θέσεις σκόπευσης. Οι πέντε αθλητές λαμβάνουν θέση στους βατήρες και ο έκτος περιμένει σε θέση πίσω από τον αθλητή στο βατήρα Νο 1.
Οι πήλινοι στόχοι εκτοξεύονται με ταχύτητα, διανύοντας απόσταση 75 μέτρων ενώ το ύψος της τροχιάς τους κυμαίνεται από δύο έως τέσσερα μέτρα. Οι αθλητές αγνοούν ποια από τις τρεις μηχανές σε κάθε θέση εκτοξεύει τον πήλινο δίσκο. Κάθε σκοπευτής έχει το δικαίωμα να επιχειρήσει δύο βολές σε κάθε πήλινο στόχο εφόσον αυτός βρίσκεται στον αέρα.
DOUBLE TRAP
Είναι παρόμοιο με το απλό με τη διαφορά ότι δύο στόχοι εκτοξεύονται ταυτόχρονα, από δυο από τις τρεις μηχανές της μεσαίας θέσης βολής φθάνοντας σε ύψος 3 με 3½ μέτρων. Κάθε αθλητής έχει υποχρέωση για βολή και στους δύο στόχους, οι οποίοι διανύουν μία απόσταση 55 περίπου μέτρων.
SKEET
Οι δυο πήλινοι δίσκοι απελευθερώνονται από διαφορετικές μηχανές τοποθετημένες στις άκρες ενός ημικυκλικού πεδίου βολής. Η διαδικασία εκτόξευσης περιλαμβάνει μονές και διπλές εκτοξεύσεις από δύο πύργους, έναν χαμηλό και έναν ψηλό. Οι σκοπευτές έχουν το δικαίωμα μιας βολής σε κάθε δίσκο. Ο σκοπευτής κρατά στο βατήρα το όπλο σε θέση αναμονής ώσπου να εκτοξευτεί-εμφανιστεί ο δίσκος, οπότε επωμίζει και πυροβολεί. Οκτώ βατήρες σκόπευσης χρησιμοποιούνται στο skeet, επτά γύρω από την περίμετρο ενός ημικυκλίου και ένας στο μέσο. Οι δίσκοι διανύουν απόσταση 60 – 65 μέτρων.
SPORTING
Αντίθετα με τα προηγούμενα Ολυμπιακά αγωνίσματα, το sporting είναι ένα αγώνισμα που δεν μπαίνει στα αυστηρά καλούπια των ανωτέρω αγωνισμάτων, για αυτό και δεν είναι Ολυμπιακό. Άπειρες είναι οι μορφές που μπορούμε να το συναντήσουμε και κάθε σκοπευτήριο παρουσιάζει την δική του εκδοχή. Ουσιαστικά είναι μια απομίμηση πτήσεων θηραμάτων με πήλινους δίσκους και οι παραλλαγές εξαρτώνται από τις ιδιομορφίες του χώρου του σκοπευτηρίου και την φαντασία του σχεδιαστή του «σχήματος».
Τα 28 γραμμάρια των φυσιγγίων του είναι ένας μάλλον άτυπος και άγραφος κανονισμός που σε κάποιες παραλλαγές του sporting στο εξωτερικό είναι υποχρεωτικός και αλλού καθαρά προαιρετικός. Στην Ελλάδα πάντως, όλα τα σκοπευτήρια απαιτούν από τους σκοπευτές του sporting να μην χρησιμοποιούν φυσίγγια με γόμωση βαρύτερη από 28 γραμμάρια σκάγια.
Τα σκοπευτικά φυσίγγια διαφέρουν από τα κυνηγετικά, πέρα από το βάρος της γόμωσης και στην σκληρότητα των σκαγιών, τα οποία περιέχουν συνήθως περισσότερο αντιμόνιο από τα ημίσκληρα κυνηγετικά, συνήθως 3 – 4% με κάποια να φθάνουν και το 6% περιεκτικότητα.
Σε επόμενα άρθρα θα ασχοληθούμε αναλυτικότερα με το κάθε αγώνισμα ξεχωριστά.
