Αντιγράφω από το site της ορνιθολογικής….Τα συμπεράσματα δικά σας….Και κάτι τελευταίο όλα αυτά συμβαίνουν πάντα τέτοια εποχή (βλέπε ρυθμιστική)
Αναφορές Δικτύου ΣΠΠΕ – Απειλές
Οι κύριες απειλές των 31 ΣΠΠΕ από τα μέλη του Δικτύου 1
Όπως σας είχαμε υποσχεθεί και στο πρώτο τεύχος, έγινε η πρώτη επεξεργασία όλων των αναφορών του Δικτύου [1] και ήδη μπορούμε να παρουσιάσουμε κάποια πρώτα αποτελέσματα για το σύνολο των 31 από τις αρχικές 35 περιοχές.
Όπως είχαμε τονίσει, αρχικά, μία από τις σημαντικότερες δράσεις του Δικτύου είναι να εντοπίσουμε τους κινδύνους, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή μας, στη συνέχεια παρακολουθούμε τις εξελίξεις και τέλος, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο, προβαίνουμε στις ανάλογες νομικές ή άλλες κινήσεις.
Το πρώτο στάδιο, δηλαδή αυτό της καταγραφής των απειλών, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, έχει γίνει. Η συνέχεια είναι η, αν όχι διαρκή, συχνή παρακολούθηση, ώστε να κατανοηθούν και να καταγραφούν στο σύνολό τους τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κάθε ΣΠΠΕ καθώς και τα διάφορα είδη πουλιών που απαντώνται εκεί.
Αποτελέσματα απειλών
Σύμφωνα με τις αναφορές των πρώτων 31 περιοχών που εντάχθηκαν στο δίκτυο, οι κυριότερες απειλές που καταγράφηκαν, είναι:
Η θανάτωση ή τραυματισμός πουλιών (το Κυνήγι δηλαδή)
Η Οικιστική ανάπτυξη και οι συνέπειες της έλλειψης σχεδιασμού όσον αφορά την διαχείριση των απορριμμάτων
Η Ενόχληση στα πουλιά από άλλες δραστηριότητες
Η Αγροτική Εντατικοποίηση
(Η κάθε κατηγορία απειλών αναλύεται παρακάτω)
Οι περιοχές στη συνέχεια χωρίστηκαν σε Υγροτόπους και παράκτιες εκτάσεις και Ορεινές Περιοχές. Αυτή η κατηγοριοποίηση έγινε λόγω τον περιορισμένο αριθμό περιοχών. Στην επόμενη φάση οι κατηγορίες θα είναι πολύ πιο συγκεκριμένες όσον αφορά τις παράκτιες περιοχές και τα νησιά.
Στους υγροτόπους ως κυριότερες απειλές καταγράφηκαν:
1. Θανάτωση από Κυνήγι
2. Oικιστική ανάπτυξη
3. Αλλες
4. Ενόχληση στα πουλιά
5. Αγροτική εντατικοποίηση
Στη κατηγορία των υγροτόπων ως τρίτη κατηγορία απειλών εμφανίζεται η Αλλες, τι σημαίνει αυτό;
Στη κατηγορία άλλες αναφέρονται από εσάς οι παρακάτω απειλές:
Γενικότερη έλλειψη σχεδιασμού και διαχείρισης δραστηριοτήτων με γνώμονα την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος
Κακή διαχείριση των υδάτων
Κάψιμο καλαμιώνων
Αμμοληψίες
Καταπατήσεις
Αυθαίρετοι οικισμοί
Χρήση χημικών για την καταπολέμηση κουνουπιών
Αλλαγή αρχιτεκτονικών στοιχείων ή γκρέμισμα παλαιών κτιρίων που φώλιαζαν κάποια είδη όπως τα κιρκινέζια
Στις Ορεινές περιοχές ως σημαντικότερες απειλές καταγράφηκαν:
1. Θανάτωση από κυνήγι
2. Ενόχληση στα πουλιά
3. Οικιστική ανάπτυξη
4. Αγροτική εντατικοποίηση
5. Κατασκευή υποδομών
Τα πρώτα συμπεράσματα είναι εμφανή. Η λαθροθηρία παραμένει να είναι μια μάστιγα που επικρατεί σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές.
Η οικιστική ανάπτυξη αφορά κυρίως την αδυναμία στις περισσότερες περιοχές να γίνει ένας σωστός σχεδιασμός για την διαχείριση απορριμμάτων και λυμάτων. Τα σκουπίδια και τα μπάζα είναι ένα από τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες ΣΠΠΕ του τόπου μας.
Η ενόχληση της ορνιθοπανίδας συνδυάζεται με άλλες δραστηριότητες που εξελίσσονται στις περιοχές και επηρεάζουν την αναπαραγωγή του είδους ή την διατροφή του. Αυτές που αναφέρονται είναι το κυνήγι και η ενόχληση που προκαλείται από το θόρυβο του όπλου που εκπυρσοκροτεί, η ανεξέλεγκτη πρόσβαση επισκεπτών σε συνδυασμό με την διάνοιξη νέων δρόμων σε παλαιότερα απομονωμένες περιοχές, και σε κάποιες περιπτώσεις οι εκρήξεις λατομείων που λειτουργούν μέσα στις περιοχές.
Η αγροτική εντατικοποίηση έχει να κάνει κυρίως με την έντονη χρήση φυτοφαρμάκων, με τα γεωργικά λύματα που ρυπαίνουν τους υγροτόπους, τον υδροφόρο ορίζοντα αλλά και διάφορους οργανισμούς, επίσης έχει να κάνει με την επέκταση των καλλιεργειών και με την παράλληλη απώλεια φυσικών ενδιαιτημάτων με την μετατροπή των αγροτικών εκτάσεων σε μονοκαλλιέργειες, και τέλος σε μικρότερο βαθμό με την υπερβόσκηση.
Τέλος η κατασκευή υποδομών που παρουσιάζεται σαν απειλή κυρίως στα ορεινά οικοσυστήματα, αφορά την διάνοιξη νέων δρόμων. Εάν και η υποδομή δεν αποτελεί εξορισμού απειλή, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στο ενδιαίτημα αλλά κυρίως διευκολύνει την πρόσβαση σε προηγούμενες απομονωμένες περιοχές και προκαλεί ενόχληση. Το ίδιο ισχύει και για την κατηγορία του Τουρισμού. Οι τρεις αυτές κατηγορίες δηλαδή του Τουρισμού, των Υποδομών και της Ενόχλησης έχουν άμεση αλληλεξάρτηση.
Η έλλειψη σχεδιασμού και η ανικανότητα από τους θεσμικούς φορείς να εφαρμόσουν αποτελεσματικά μέτρα διαχείρισης και προστασίας του περιβάλλοντος είναι δυστυχώς η ελληνική πραγματικότητα. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών και η ενεργοποίηση τοπικών ομάδων, όπως αυτή του Δικτύου καθώς και των περιβαλλοντικών οργανώσεων, μέσα από την συλλογή επιστημονικών στοιχείων και με την πίεση που μπορούν να ασκήσουν προς τα κέντρα λήψεως αποφάσεων, μπορούν να παίξουν ρόλο στη δημιουργία, βελτίωση και εφαρμογή μέτρων προστασίας και ορθολογικής διαχείρισης.
Μαρίλια Καλούλη
Συντονίστρια Δικτύου Υπευθύνων Παρακολούθησης ΣΠΠΕ