ΚΥΝΗΓΟΝΤΑΣ ΜΕ ΣΠΡΙΝΓΚΕΡ
ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ “ΕΘΝΟΣ ΚΥΝΗΓΙ”
Αν είσαι κυνηγός χωρίς πρόθεμα… μπεκάτσο-, περδικο-, λαγο-, κλπ-κυνηγός. Αν το κυνήγι είναι το πάθος, η απόλαυση, η ξεκούραση, η απόδραση η χαρά της ζωής σου. Αν δεν εξαρτάται η εξόρμησή σου από το «τι πουλιά μπήκαν» αλλά από την ικανότητα του σκύλου σου να βρει ό,τι υπάρχει, τότε υπάρχουν μερικές φυλές που θα σε έκαναν ευτυχισμένο.
Είναι λίγες, έχουν κτιστεί από πρακτικούς ανθρώπους, έχουν επιβιώσει δια μέσου των χρόνων ακριβώς γιατί προσφέρουν πολλαπλές υπηρεσίες.
Αν οι συνθήκες δεν σου επιτρέπουν να έχεις πολλούς ή μεγαλόσωμους σκύλους τότε οι φυλές περιορίζονται σε ελάχιστες.
Αν, επί πλέον, σου αρέσουν το Malt, το Merlot, το cohiba, η Aston Martin, η Harley, το Holland & Holland. Τότε οι φυλές που σου ταιριάζουν είναι οι εξής δύο: Σπρίνγκερ Σπάνιελ.
Η Χαρά της ζωής
Είναι σκύλος όμορφος, αγνός, γεμάτος χαρά και ζωντάνια, μπορεί να ζει μέσα ή έξω από το σπίτι αλλά αποζητά την παρέα των ανθρώπων. Ιδανικός για κυνηγούς που ζουν σε πόλεις, βολεύεται εύκολα σε διαμερίσματα και μικρά αυτοκίνητα. Εκρηκτικά δυναμικός παρά το μικρό του μέγεθος. Γεννημένος αθλητής δεν κουράζεται ποτέ, κυνηγά με όποιες καιρικές συνθήκες, δεν τον πτοεί καμιά πυκνούρα και λατρεύει το νερό . Έχει εξαιρετική όσφρηση και ξεχειλίζει από πάθος, αυτός είναι ο βασικός λόγος που εκτός από κυνηγός διακρίνεται σαν σκύλος διάσωσης, έρευνας ναρκωτικών και εκρηκτικών ή διαπρέπει σε αθλήματα όπως το agility και το fly ball.
Είναι από τους λίγους σκύλους που από την θέση «κάτω» σε κοιτά συνεχώς στα μάτια σαν να λέει «ζήτα το και θα το κάνω». Πριν τελειώσεις την εντολή ή με το παραμικρό σου νεύμα ξεχύνεται με τον αστραπιαίο του τρόπο, με τον δυναμικό του καλπασμό και τα χαρακτηριστικά “σπασίματα” της μέσης για να εκτελέσει το παράγγελμα.
Λόγω της ευφυΐας του και της προθυμίας του να ικανοποιήσει τον “αρχηγό –προστάτη” του μαθαίνει εύκολα. Η εκπαίδευσή του βασίζεται στην επιβράβευση, σαν ισορροπημένος, ευγενικός και πρόθυμος δεν ανέχεται την βία. Από τους πρώτους μήνες της ζωής του μέχρι την ενηλικίωσή του, σταδιακά, μπορεί να μάθει να εκτελεί άψογα πολλές εντολές. Έτσι μόνο θα είναι χρήσιμος και αποδοτικός σε φτερωτά και τριχωτά, παίρνοντας «μυρωδιά» από τον αέρα ή αναλύοντας τα ίχνη.
Κυνηγετική απόδοση
Το Σπρίνγκερ ανήκει στην ομάδα 8 ( Σκύλοι ξεσηκώματος, επαναφοράς και νερού), δουλειά του είναι να ψάξει να βρει και να ξεπετάξει το θήραμα χωρίς επιφύλαξη, χωρίς να φερμάρει. Ως εκ τούτου πρέπει να ψάχνει σε τόση απόσταση από τον κυνηγό που να του δίνει την ευκαιρία να πυροβολεί όσο το θήραμα είναι μέσα στο βεληνεκές του όπλου. Να απορτάρει από στεριά ή νερό.
Αρχίζοντας η κυνηγητική περίοδος αισθάνεσαι άνετος έχοντας την ελευθερία να κυνηγήσεις όλα τα θηράματα, χωρίς περιορισμούς. Το Σπρίνγκερ δεν ξεχωρίζει τριχωτό ή φτερωτό δεν έχει ιδιαίτερες «ταμπέλες» ο… τις πέρδικας, ο… της μπεκάτσας, ο… της φτηνιάρας τσίχλας. Θα πέσει με την ίδια ορμή για να μας σερβίρει τον φασιανό ή τον λαγό ή την σταρήθρα. Δεν έχει εξειδικεύσεις είναι ικανό για όλα, έχει όμως ιδιαίτερα προσόντα. Η δυνατή του «μύτη» σε συνδυασμό με την έμφυτη ικανότητα ιχνηλασίας τον κάνει μάστορα σε πουλιά που ποδαρώνουν όπως ο φασιανός ή σε αγριοκούνελα και λαγούς. Σε πολλά νησιά που κυνηγούν «καβάλα» χρησιμοποιούν το Σπρίνγκερ αποκλειστικά σαν λαγόσκυλο. Έχει ιδιαίτερα προσόντα στο σφιχτό στις βατσινιές στις φτέρες και το πουρναρωτό που με την καλή του όσφρηση τον κάνουν εξαιρετικά αποδοτικό στις μπεκάτσες και ότι άλλο ζει εκεί. Στα δάση είναι το Βασίλειο του. Φέτος που οι μπεκάτσες δεν δεχόντουσαν πολύ φέρμα, αποδεικνύεται πολύ χρήσιμος και στα ντούσκα. Έχει ιδιαίτερα κολυμβητικά προσόντα γι αυτό είναι αναντικατάστατος στα υδρόβια.
Τον Αύγουστο ξεκινάς με το καρτέρι όπου είχες εντοπίσει τρυγόνια ή φάσσες, στην συνέχεια ψάχνεις για ορτύκια, δεν θα «χαλάσει» ο σκύλος σου αν ρίξεις σε κάποια διερχόμενα τρυγόνια. Στην κούρνια ξαναπιάνεις τα καρτέρια. Όταν ανοίξει η πέρδικα μερικές εξορμήσεις στα νησιά θα αποφέρουν εκτός από τις τσούκαρ, αγριοκούνελα και λαγούς. Μέχρι να φανούν οι “πρώιμες” θα έχουν αρχίσει να μπαίνουν οι τσίχλες, εδώ διαπιστώνεις τι θα πει «δεν χάνω πια τα χτυπημένα». Εξακολουθείς να κυνηγάς και τα ορτύκια. Φάνηκαν οι μπεκάτσες; Έ με έναν σκύλο κυνηγάς ότι βρεθεί, δεν έχεις ενδοιασμούς μήπως χαλάσει η φέρμα του, μήπως κυνηγά με την μύτη πάνω ή μη μάθει να ντοριάζει. Ότι θήραμα υπάρχει θα στο ξεπετάξει «σκουπίζοντας». Ο χαρακτηρισμός «μαέστρος» του ταιριάζει απόλυτα στα παρυδάτια, έρευνα και απόρτ μέσα και έξω από το νερό. Τα τελευταία χρόνια κυνηγάμε και την μεγάλη αγάπη του τον φασιανό, εδώ είναι «σπεσιαλίστας». Όλα αυτά με έναν σκύλο… που θα διατηρεί πάντα το στυλ του γιατί το εργασιακό του πρότυπο είναι χτισμένο για όλα αυτά. Ας του συγχωρέσουμε που δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικός στις ορεινές.
Καρτέρι – Απόρτ:
Για οποιοδήποτε καρτέρι το Σπρίνγκερ είναι ο τέλειος σύντροφος. Παραμένει ακίνητος με τις ώρες, πάντα σε εγρήγορση έχει τα μάτια του καρφωμένα πάνω σου. Μόλις σηκώσεις το βλέμμα ή το όπλο θα εστιάσει προς τα εκεί την προσοχή του, αν πέσει το θήραμα θα περιμένει εντολή για να το φέρει, αν είναι “μπάσιμο” και πυροβολείς θα “μαρκάρει” όπου πέφτουν τα πουλιά. Έχει μεγάλο μνημονικό. Με εντολή θα πάει σε αυτό που θα του δείξεις, αν υπάρχουν φτερουγάτα θα πιαστούν πρώτα. Δεν θα γλιτώσει κανένα ποδαρωμένο όπου και αν χωθεί. Άφταστος στο «τυφλό απόρτ», δηλαδή αν δεν έχει δει που έχει πέσει το πουλί μπορείς εύκολα να τον κατευθύνεις από την θέση σου με εντολές με νεύματα. Στον βάλτο, στην λίμνη αρκεί ένα μικρό τούμπο να ξεπροβάλει από τα παγωμένα νερά για να «κουρνιάσει» πάνω του περιμένοντας. Ισάξιος κολυμβητής των λαμπραντόρς θα βρει την πληγωμένη πάπια όσο βαθιά και αν τρυπώσει στα βούρλα ή τις καλαμιές. Με το μικρό του μέγεθος βολεύεται μια χαρά στην μπλάβα από όπου πηδά με ευκολία στο νερό για να απορτάρει. Χάρη στο μυώδη και ισχυρό λαιμό του, που στηρίζεται γερά στο σόμα, μεταφέρει με μεγάλη ευκολία μια χήνα ή ένα λαγό.
Περπατητό:
Θα ξεχωρίσω το «περπατητό» από την κύρια έρευνα μόνο για την ώρα που θα κυνηγήσουμε δενδρόβια. Στην περίπτωση αυτή έχουμε τον σκύλο μας στο «χιλ» (να περπατά δηλαδή δίπλα στο αριστερό μας πόδι) ή τον οδηγούμε με κοντινή έρευνα. Έτσι δεν μας ξεφεύγουν τα πουλιά από μακριά βάζοντας κλαρί ανάμεσά μας, έχουμε δε πιθανότητες να βρει πληγωμένα πουλιά που έχουν χαθεί από άλλους κυνηγούς. Δεν είναι λίγες οι φορές που κυνηγώντας τσιχλοκότσυφα μπορεί να μας έρθει ανέλπιστος μποναμάς ένας λάγαρος ή μιά μπεκάτσα, χάρη ενός τέτοιου σκύλου.
Οι πιο πολλοί νομίζουν πως η χρησιμότητα των σπάνιελς τελειώνει εδώ. Λάθος. Αυτή είναι η μισή τους δουλειά ή άλλη μισή είναι το ψάξιμο και το ξεπέταγμα του θηράματος.
Έρευνα
Ταχύτατη και δυναμική. Η ώθηση έρχεται από τα πίσω πόδια που εκτινάζουν πέτρες και φύλλα. “Βροντά” στο πέρασμά του σε αντίθεση με το κόκερ που κινείται αθόρυβα. Σχηματίζει ημικύκλια μπροστά από τον κυνηγό. Με τον λαιμό προτεταμένο και χαμηλωμένο, τα ρουθούνια να ανοιγοκλείνουν αναζητά την μυρωδιά από όπου και αν προέρχεται. Προκειμένου να ερευνήσει την περιοχή εκμεταλλεύεται τον αέρα ή την οσμή που υπάρχει στην γη. Υπερπηδά εμπόδια δυσανάλογα του ύψους του, δεν παρακάμπτει θάμνους η ρυάκια, χώνεται μέσα σε όλα. Ανάλογα με το “τοπίο” ανοίγεται η μαζεύεται. Όταν πιάσει μυρωδιά η αναστάτωση του κορμιού του που εκδηλώνεται διαφορετικά από σκύλο σε σκύλο σε φέρνει σε ετοιμότητα για τον πυροβολισμό, αυτή η στιγμή προσφέρει ανάλογη συγκίνηση με την φέρμα, όσο συντομότερη τόσο οξύτερη. Θα επιλέξει την πορεία του έτσι που να μη βρεθεί μεταξύ όπλου – θηράματος. «Πέφτει» με φόρα στο θήραμα αναγκάζοντάς το να φύγει, μένει ακίνητος, κοκαλωμένος περιμένοντας εντολή για απόρτ ή για να συνεχίσει την έρευνά του προς την κατεύθυνση που θα του υποδειχθεί. Η έρευνα του είναι τόσο έμφυτη και αυθόρμητη όσο και τεχνική. Έχει συνεχή επαφή με τον κυνηγό, σε κάθε γύρισμα θα του ρίξει ένα ανεπαίσθητο στιγμιαίο βλέμμα. Αρκεί. Με ένα νεύμα ή σφύριγμα μπορούμε ακαριαία να τον ακινητοποιήσουμε, μας κοιτά περιμένοντας νέα εντολή π.χ. αλλαγή κατεύθυνσης.
Λέμε, ιδίως για τους νεαρούς σκύλους, πως δεν είναι σωστό να πυροβολούμε ότι δεν φερμάρουν για τους δείκτες , ή ξεπετούν για τα σπάνιελς. Σωστά.
Με το εκπαιδευμένο Σπρίνγκερ δεν έχουμε τέτοιο κίνδυνο. Ενώ ο σκύλος ερευνά βλέπουμε να έρχεται «πάνω» μας πουλί. Το σήκωμα του χεριού μας ή η λέξη «κάτω» ή ένα κοφτό σφύριγμα σημαίνουν Drop (πέσε όπως η σταγόνα) και κοίτα με. Με το που θα σηκώσουμε το όπλο (νοηματική εντολή) αλλάζουν οι «συνθήκες του παιχνιδιού», από σκύλος έρευνας μεταμορφώνεται σε σκύλο επαναφοράς σε καρτέρι. Κοιτά ψηλά για να μαρκάρει που θα πέσει.
Και μερικές «ειδικές» περιπτώσεις έρευνας… για προχωρημένους:
Με την εντολή «πίσω» μπορούμε να στείλουμε τον σκύλο μας 100 και πλέον μέτρα μακριά μας, μέχρι να βρει το χτυπημένο πουλί. Εκμεταλλευόμενοι αυτή την εντολή τον στέλνουμε προς την κορφή όπου έχουμε ακούσει πέρδικες, με νόημα ή σφύριγμα τον σταματάμε και του δίνουμε κατεύθυνση π.χ. δεξιά και «ψάξε», αρχίζουμε να περπατάμε παράλληλα, αν τις σηκώσει θα κάνουν φτερό προς τα κάτω και θα περάσουν από πάνω μας.
Αν έχουμε δείκτη και σπάνιελ εξίσου ώριμους, ισορροπημένους, ανεξάρτητους, που να μην επηρεάζεται ο ένας από τον άλλο και άριστα εκπαιδευμένους σκύλους μπορούμε να κάνουμε αξέχαστα κυνήγια. Όσοι το επιχειρούν χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις εκτός από το αποτυχημένο κυνήγι κινδυνεύουν να καταστρέψουν τους σκύλους τους.
Αυτά σε πολύ γενικές γραμμές, όποιος τα έχει ζήσει και δουλέψει μαζί τους κάθε μέρα θα ανακαλύπτει νέα χαρίσματα και προσόντα.