Τα αγριοκούνελα του χειμώνα
Από όσο ο ίδιος διαπίστωσα στο νησί που κυνηγάω, αλλά και από όσα έμαθα από άλλους τόπους του Αιγαίου, ήταν μια κακή σεζόν η φετινή για το αγριοκούνελο…
Σε μερικά μέρη είχαμε τον ιό Καλίτσι, στη Λήμνο εμφανίστηκε η άγνωστη μέχρι πρόσφατα νόσος της μυξομάτωσης, γενικά το αγριοκούνελο δεν είχε… τους υπερπληθυσμούς που είχαμε συνηθίσει σε πολλά νησιά. Ομως, το αγριοκούνελο είναι εξαιρετικά ανθεκτικό ζώο και παρουσιάζει γρήγορη ανάκαμψη από επιδημίες, ενώ είχαμε και μια καλή χρονιά από την άποψη βροχοπτώσεων και μια ικανοποιητική αύξηση της άγριας βλάστησης, που δίνει τροφή και κάλυψη στα κουνέλια το φθινόπωρο και τον χειμώνα.
Αυτήν την περίοδο φαίνονται περισσότερα κουνέλια μετά την ανατολή του ήλιου. Αυτά μάλλον είναι νεαρά κουνέλια από τις γέννες του φθινοπώρου.
Η αναπαραγωγική περίοδος των κουνελιών αρχίζει νωρίς στα νότια μέρη της Ευρώπης… Τα αρσενικά είναι σε περίοδο οργασμού ήδη από τις αρχές του φθινοπώρου! Αν και δεν έχει ερευνηθεί η αναπαραγωγή του κουνελιού στην Ελλάδα, στη Νότια Πορτογαλία και Ισπανία αρχίζει τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο και οι πρώτες γέννες φαίνονται τέσσερις εβδομάδες αργότερα. Τα κουνέλια φτάνουν σε κανονικό σωματικό βάρος σε ηλικία δύο μηνών, και είναι έτοιμα για αναπαραγωγή… μέσα σε έξι μήνες.
Αν και στη Νότια Ευρώπη η αναπαραγωγική περίοδος είναι σύντομη (γύρω στις 90 ημέρες σε σύγκριση με τις 180 του Βορρά), τα αγριοκούνελα είναι ικανά να γεννήσουν δύο φορές μέσα στη βραχεία αυτή περίοδο. Η κάθε γέννα δίνει 3 με 4 κουνελάκια και, αν υπάρξουν δύο γέννες φέτος, μέχρι το καλοκαίρι τα κουνέλια θα είναι στα όρια που είχαν πριν από την έξαρση της επιδημίας πέρυσι… Ηδη, τα αγριοκούνελα που γεννήθηκαν πριν από δύο μήνες, πλησιάζουν το μέγεθος ενός ενήλικου!
Τα νεαρά…
Το ερασιτεχνικό κυνήγι όπως διεξάγεται στην Ελλάδα, δεν θα μπορέσει ποτέ να επηρεάσει τον πληθυσμό των κουνελιών στα νησιά και στις βραχονησίδες που ενδημούν.
Εμείς κυνηγάμε την ημέρα και τα κουνέλια δραστηριοποιούνται το βράδυ, οπότε οι «συναντήσεις» και οι «ευκαιρίες» είναι λίγες και δεν αντανακλούν τον πληθυσμό του κουνελιού στον βιότοπο.
Οσοι το κυνηγάμε ξέρουμε ότι σε ένα χωράφι που το βράδυ βόσκουν δέκα αγριοκούνελα, την ημέρα δεν υπάρχει… ούτε ίχνος κουνελιού!
Τα κουνέλια μαθαίνουν τη σημασία του ήχου της τουφεκιάς πολύ γρήγορα, και με την πρώτη τουφεκιά εξαφανίζονται στα λαγούμια τους. Τα πιο σίγουρα «σημάδια» παρουσίας των κουνελιών είναι το «ξύρισμα» στο χόρτο και οι βιρβιλιές που αφήνουν στα σημεία οριοθέτησης του χώρου τους…
Αυτήν την περίοδο πάντως, φαίνονται περισσότερα κουνέλια μετά την ανατολή του ήλιου. Αυτά μάλλον είναι νεαρά κουνέλια από τις γέννες του φθινοπώρου, που έχουν την τελευταία θέση στη… «λίστα προτεραιότητας» της βοσκής. Αυτά τα νεαρά ζώα αναγκάζονται από τα πιο κυρίαρχα αγριοκούνελα να μένουν έξω από τις τρύπες πιο αργά, ώστε να καταφέρουν να βοσκήσουν και να τραφούν, το διάστημα που τα κυρίαρχα είναι χορτάτα και έχουν επιστρέψει στην προστασία του λαγουμιού. Επίσης, τα νεαρά ζώα είναι αυτά που βγαίνουν πρώτα για βοσκή το σούρουπο, σε μια προσπάθεια να βρουν τροφή πριν βγουν έξω τα κυρίαρχα ζώα.
Η ανάκαμψη…
Η «κυριαρχία» σε ζώα όπως τα κουνέλια μπορεί να ακούγεται σαν μια παράδοξη έννοια, όμως τα αγριοκούνελα είναι… πολύ σκληρά και επιθετικά στις μεταξύ τους σχέσεις!
Μάχες που καταλήγουν σε τραυματισμό δεν είναι καθόλου σπάνιες μεταξύ κουνελιών, και δίνονται συνεχώς μεταξύ των ζώων για την απόκτηση… δικαιωμάτων ζευγαρώματος και βοσκής.
Τα κυρίαρχα ζώα εκδιώκουν τα υποδεέστερα από τον χώρο τους, γι΄ αυτό και τα νεότερα προσπαθούν να αποφύγουν κάθε επαφή με τα κυρίαρχα (έτσι βόσκουν όταν το πεδίο είναι ελεύθερο).
Ο άλλος παράγοντας που θα βοηθήσει την ανάκαμψη των αγριοκούνελων, είναι η… οικονομική κρίση.
Οι εξορμήσεις σε βραχονησίδες δεν είναι καθόλου εύκολες και φτηνές, ιδίως όταν τα καύσιμα για το πλωτό σκάφος κοστίζουν στις μέρες μας μια «περιουσία». Λίγοι πήγαν φέτος στα μικρά νησάκια για αγριοκούνελα, και σε λίγους μήνες αυτή η «διαφορά» θα φανεί…
Νικήτας Κυπρίδημος