Διαβάστε το παρακάτω και βγάλτε τα συμπεράσματα σας.
ΦΕΡΤΕ ΜΟΥ ΤΟ ΔΙΚΑΝΝΟ
Για άλλη μια φορά ερχόμαστε με τον τραγικότερο τρόπο αντιμέτωποι με τις επιπτώσεις της κουλτούρας της βίας που καλλιεργείται με το κυνήγι.
Η εξοικείωση με το φόνο ανυπεράσπιστων ζώων για χόμπι και χωρίς την παραμικρή ανάπτυξη κάποιων ψυχοκοινωνικών μηχανισμών ενοχής για αυτόν, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, όχι στη δήθεν εκτόνωση των επιθετικών ενστίκτων πάνω σε ζώα και κατά συνέπεια όχι σε ανθρώπους, αλλά, αντιθέτως, στη γενικότερη απαξίωση της ζωής και στην ευκολότερη καταφυγή στην χρήση του δίκαννου από τον κάτοχό του ως μέσο επίλυσης συγκρούσεων και προσωπικών διαφορών, από κτηματικές διεκδικήσεις ή καταπατήσεις μέχρι και ερωτικές απιστίες ή αντιζηλίες.
Ένα παλιό (χρονιά περίπου 1993), αλλά πολύ επίκαιρο άρθρο, γνωστού μέλους του οικολογικού κινήματος, κάνει μια πολύ εμπεριστατωμένη ανάλυση του θέματος:
ΚΥΝΗΓΙ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ
Από την εφημερίδα «Χανιώτικα νέα»
Πολλά έχουν ειπωθεί για τη σχέση κυνηγιού-πολέμου, ότι το κυνήγι εκπαιδεύει και εθίζει στον πόλεμο. Ας το δούμε λίγο από ψυχολογική άποψη. Σήμερα, από ψυχολογικές έρευνες που έγιναν με το ερώτημα τι οδήγησε συνηθισμένους ανθρώπους σε εγκλήματα πολέμου όπως αυτά των Ναζί ή των Αμερικάνων στο Βιετνάμ (πχ σφαγή γυναικόπαιδων στο Μάι Λάι) γνωρίζουμε ότι η διαδικασία μετατροπής ενός «απλού» ανθρώπου σε εγκληματία πολέμου, ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει η λεγόμενη απανθρωποποίηση του θύματος (Βλ. Δ. Παπαδοπούλου-Δ. Μαρκουλής, θετικές και αρνητικές μορφές κοινωνικής συμπεριφοράς, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1986).
Καλλιεργείται δηλαδή συστηματικά στο στρατιώτη θύτη η εικόνα του εχθρού (ακόμη και των γυναικόπαιδων) ως κάποιου που δεν είναι άνθρωπος («Οι βιετναμέζοι δεν ήταν άνθρωποι». Υπάρχουν πολλοί τρόποι για αυτό, ο πιο συνηθισμένος είναι η προβολή και γενίκευση θηριωδιών του αντιπάλου στρατοπέδου ή, ελλείψει τέτοιων, η προβοκάτσια, η απόδοση δηλ. ορισμένων εγκλημάτων όπως πχ ο Χίτλερ απέδωσε στους Εβραίους την πυρκαγιά στη γερμανική Βουλή ενώ, όπως τώρα ξέρουμε, ήταν οι Ναζί που την είχαν βάλει.
Η «απανθρωποποίηση « του θύματος λύνει τα χέρια του υποψήφιου θύτη. Η παπική εκκλησία χρειάστηκε 50 χρόνια για να αναγνωρίσει την ανθρώπινη ιδιότητα των Ινδιάνων της Αμερικής, 50 χρόνια που στοίχισαν τη ζωή εκατομμυρίων Ινδιάνων μετά την «ανακάλυψη» της Αμερικής απ τους Ευρωπαίους
Το σημείο που μας ενδιαφέρει όμως εδώ είναι η ιδιόμορφη σύνδεση κυνηγιού κια πολέμου. και στο μηχανισμό «απανθρωποποίησης του Θύματος» είναι προϋπόθεση η λογική ότι ο άνθρωπος είναι το ανώτερο είδος του πλανήτη κι όλα τα άλλα ζωικά είδη έχει δικαίωμα να τα σκοτώνει, ή να τα βασανίζει, ακόμη κι έτσι, χωρίς φανερό λόγο, για σπορ ή διασκέδαση
Ένα μεγάλο λοιπόν βήμα προς την ειρήνη θάταν αν καταφέρναμε να μπλοκάρουμε το μηχανισμό της «απανθρωποποίησης του θύματος», αναιρώντας την προϋπόθεσή του, την υποτιθέμενη ανωτερότητα του ανθρώπινου είδους ή το υποτιθέμενο ανεξέλεγκτο της δραστηριότητας του ανθρώπου μέσα στη φύση.
Ένας δεύτερος παράγοντας στη διαδικασία μετατροπής ενός φιλήσυχου ανθρώπου σε εγκληματία πολέμου, σύμφωνα με τις παραπάνω έρευνες είναι η ρουτίνα: «Η ρουτίνα επιτελεί δύο λειτουργίες: α) μειώνει την ανάγκη λήψης αποφάσεων, μηδενίζοντας τη δυνατότητα εμφάνισης ηθικών προβληματισμών. β) κάνει ευκολότερη την αποφυγή των συνεπειών της πράξης, αφού ο δράστης συγκεντρώνεται στις ατέλειωτες λεπτομέρειες της διαδικασίας και όχι στην ουσία της» (ο.π. σ. 92). Στην περίπτωση του κυνηγιού ο φόνος γίνεται ρουτίνα κι οι κυνηγοί ξέρουν καλά από τις «ατέλειωτες λεπτομέρειες της διαδικασίας» του κυνηγιού: Του κυνηγιού προηγείται ολόκληρη τελετουργία. Στη ρουτίνα σημαντικό ρόλο παίζουν οι ευφημισμοί για «ν αποφεύγουν τη σύγκρουση με το πραγματικό νόημα των πραγμάτων»: Οι Ναζί για τους αφανισμούς των Εβραίων χρησιμοποιούσαν τους όρους «τελική λύση» ή «ειδική μεταχείριση». Οι κυνηγοί αποφεύγουν για το κυνήγι τις λέξεις «φόνος», «σκοτώνω», «ζώα» και χρησιμοποιούν αντί για αυτές το «κυνήγι», «κυνηγώ», «θηράματα».
Ένα άλλο σημείο που πρέπει να τονιστεί στη σχέση κυνηγιού και πολέμου είναι η καλλιέργεια της επιθετικότητας από το κυνήγι. Το κυνήγι ως τρόπος διασκέδασης κι ως «σπορ» καλλιεργεί σαδιστικά ένστικτα, μια ψυχική κατάσταση όπου η ψυχική ευχαρίστηση, η απόλαυση του κυνηγού συνδέεται άμεσα με το φόνο κάποιων ζώων, την αφαίρεση κάποιας ζωής. Είναι περιττό να τονίσουμε πόσο επικίνδυνη είναι αυτή η σύνδεση της ευχαρίστησης με το φόνο.
Μερικοί ψυχαναλυτές θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι το κυνήγι ίσα-ίσα εκφορτίζει τη συσσωρευμένη επιθετικότητα από την πίεση της δουλειάς και των προβλημάτων της οικογένειας. Αυτό όμως δεν αναιρεί ούτε την καλλιέργεια σαδιστικών ενστίκτων, ούτε ακόμη βοηθάει στο ξεπέρασμα των προβλημάτων αυτών. Απλώς κατεβάζει την ένταση για λίγο, όμως τα προβλήματα παραμένουν εκεί (η πίεση του εργοδότη, η άσχημη σχέση της οικογένειας, κλπ) και καμιά προσπάθεια δε γίνεται για να λυθούν. και το κυριότερο, το κυνήγι «διδάσκει» έναν τρόπο αντίδρασης σε ορισμένες καταστάσεις έντασης κι έντονων ψυχικών συγκρούσεων. Ο άνθρωπος, που λόγω του κυνηγιού έχει αποκτήσει ευχέρεια στη χρήση όπλων, σε μια έντονη κατάσταση ψυχικής σύγκρουσης τείνει να απαντήσει ακριβώς με τη χρήση των όπλων. Δεν είναι λίγες οι φορές που κυνηγετικά όπλα χρησιμοποιήθηκαν σε οικογενειακούς καυγάδες. Και μόνο η ύπαρξη του όπλου μέσα στο σπίτι ενισχύει τέτοιες «λύσεις». κι υπολογίζεται ότι μόνο τα δηλωμένα όπλα των κυνηγών είναι 400.000 κι υπάρχουν άλλα 330.000 παράνομα! (Βλ. Ελευθεροτυπία 6-9-93). Από ψυχαναλυτική άποψη, το όπλο θεωρείται φαλλικό σύμβολο και γι αυτό κι οι σχετικές διαφημίσεις για το α ή β όπλο που «σε κάνει να αισθάνεσαι άντρας». Η προσφυγή στα όπλα, η χρήση βίας δηλώνει την αδυναμία των ατόμων που τα χρησιμοποιούν, την αδυναμία τους να ανταπεξέλθουν με τη χρήση του λόγου, με επιχειρήματα στα προβλήματά τους.
Μετά από αυτά, που είναι μια πρώτη μόνο προσέγγιση στο τεράστιο ψυχολογικό θέμα που λέγεται «κυνήγι-σπορ», είναι χρέος κάθε πραγματικά ειρηνόφιλου ανθρώπου να καταδικάσει το κυνήγι σα διασκέδαση ή σπορ. «Η αυτόματη νομιμοποίηση της βίας πηγάζει από τη σιωπηρή αποδοχή της» (Δ. Παπαδοπούλου Δ. Μακρουλής οπ. π. σελ. 87). Γι αυτό είναι καιρός όσοι αντιτίθενται στο κυνήγι και σιωπούν να βγουν και να μιλήσουν. Να σταματήσουμε τουλάχιστον τα μαθήματα μιλιταρισμού, βίας και σαδισμού στα παιδιά.
Θυμάμαι στα μακεδονικά συλλαλητήρια είχαν κατέβει ένοπλες ομάδες κυνηγών και στα πανώ τους γράφαν: «Εμείς πάντως είμαστε έτοιμοι!». Ήταν και είναι επιχείρημα πολλών κυνηγών ότι το κυνήγι σε κρατάει ετοιμοπόλεμο και σε αυτό έγκειται και μια από τις «χρησιμότητές» του. ’λλωστε το κυνήγι χρησιμοποιήθηκε από πολεμοχαρείς και κατά κανόνα πατριαρχικές κοινωνίες, που γνώριζαν τον εθιστικό ρόλο του στην άσκηση βίας, για εξάσκηση σε πόλεμο και θεωρούνταν από αυτές «ανδροπρεπές» σπορ που εξασκεί το σώμα, την οξύνοια, την πονηριά, κλπ, αρετές καθαρά πολεμικές.
Κώστας Καρπαδάκης
για τη παρανομη οντως θανατωση αδεσποτων ζωων. 
