Σε μάστιγα για την υπόλοιπη πανίδα εξελίσσεται ο ολοένα αυξανόμενος πληθυσμός των γλάρων, που άφησαν, πια, τις βραχονησίδες και αναζητούν την λεία τους όλο και βαθύτερα στους κάμπους της ενδοχώρας.
του ΑΧΙΛΛΕΑ ΑΥΓΕΡΗ
Κυνηγετικά Νέα
Από όλα τα φτερωτά πλάσματα της δικής μας πανίδας, ο γλάρος είναι το πιο “ανθρωπόφιλο” μετά τα περιστέρια… Οι ταξιδιώτες των φέριμποτ διασκεδάζουν με το ακροβατικό πέταγμά τους, όταν οι γλάροι ακολουθούν τα σκάφη, “εκλιπαρώντας” λιχουδιές από τους επιβάτες.
Οι περιπατητές της προκυμαίας τους θεωρούν αναπόσπαστο κομμάτι της βόλτας τους, και χαριεντίζονται μαζί τους.
Η εισβολή στην ενδοχώρα
Οι ζωγράφοι όλο και κάποιον γλάρο θα απεικονίσουν όταν φτιάχνουν ακρογιαλιές και καΐκια στον καμβά τους, το ίδιο και οι ποιητές ή οι στιχουργοί όταν “πλάθουν” τα θαλασσινά τραγούδια τους…
Οι ορνιθολόγοι, όμως, δεν είναι… τόσο “ρομαντικοί” απέναντι στον γλάρο: ξέρουν πως πρόκειται για ένα αδυσώπητο άρπαγα, έναν “ληστή” της υδρόβιας και της στεριανής πανίδας, έναν “πειρατή” του πελάγους και της ξηράς με ακόρεστη όρεξη, χωρίς κανένα έλεος για τα θύματά του! Κάποτε, δεν ήταν τόσο πολυάριθμος όσο σήμερα. Η τρομακτική αύξηση του πληθυσμού του συνέβη μετά τη δεκαετία του 1980, με την ταυτόχρονη αύξηση των οργανικών σκουπιδιών και των χωματερών.
Και η “εισβολή” τους όλο και πιο μέσα στην ενδοχώρα, μακριά από τις ακτές, έγινε αθόρυβα… Πρώτοι παρατήρησαν την αύξηση του πληθυσμού των γλάρων οι αγρότες. Όταν στον ορίζοντα φαινόταν το χαρακτηριστικό σύννεφο της σκόνης που προκαλούσε το τρακτέρ που όργωνε, οι γλάροι το αντιλαμβάνονταν και μαζεύονταν από χιλιόμετρα μακριά…
Κατά σμήνη…
Παλιότερα, οι κουρούνες ήταν αυτές που έπαιρναν το μερίδιο του λέοντος, από τα σκουλήκια και τα σκαθάρια που αποκαλύπτονταν με το όργωμα . Σιγά – σιγά, όμως, ακόμα και στην κορυφή της Στερεάς να οργωνόταν ένα χωράφι, οι γλάροι… κατέφθαναν κατά σμήνη!
Στην αρχή ήταν μυστήριο από που εμφανίζονταν, καθώς η θάλασσα μπορεί να απείχε δεκάδες χιλιόμετρα μακριά. Γρήγορα, όμως, αποκαλύφθηκε και η προέλευσή τους: οι χωματερές και οι ανοιχτοί σκουπιδότοποι (της νεοελληνικής ανευθυνότητας στη διαχείριση των απορριμμάτων), είχαν μετατραπεί σε… φυσικά “εκτροφεία” γλάρων, προσφέροντας τους γιγάντιες ποσότητες οργανικής ύλης.
Ο γλάρος είναι ο πιο ευκαιριακός θηρευτής του τόπου μας. Και είναι χειρότερος από τις κουρούνες, γιατί κινείται σε πολύ μεγαλύτερα κοπάδια και κατακλύζει σαν “σύννεφο” κάθε περιοχή που εισβάλλει.
Η “κυνηγετική” τους συμπεριφορά
Αντίθετα, οι κουρούνες κινούνται σε πιο περιορισμένες ομάδες: έρχονται σιγά – σιγά και κατά κύματα, αλλά είναι πολύ επιφυλακτικές στη βοσκή και κάθε κίνδυνος τις κινητοποιεί άμεσα. Δεν εισβάλλουν σαν “σύννεφο”, αλλά σε χαλαρές ομάδες που βρίσκονται πάντα σε ετοιμότητα…
Οι γλάροι, όμως, εισβάλλουν… σαν ορδή Μογγόλων! Όταν πέσουν σε μια λίμνη, όλα τα βατράχια και οι γυρίνοι – σε όλα τα στάδια εκκόλαψης – θα εξαφανιστούν. Τα νερόφιδα θα εκλείψουν, τα ψαράκια του γλυκού νερού επίσης ….
Όταν κινούνται πίσω από τρακτέρ, δεν θα γλιτώσει ούτε ένα σκουληκάκι από αυτά που θα φανερώσει η σκαμένη γη.
Πάνε σε μια βραχονησίδα για να γεννήσουν, και την μετατρέπουν σε… κρανίου τόπο χωρίς ζωή. Εξαφανίζουν από σαλιγκάρια μέχρι αυγά, από σκορπιούς και φίδια μέχρι οτιδήποτε αποπειραθεί να γεννήσει στον ίδιο τόπο.
Θα φάνε από τις σαλιάρες που αργολιάζονται στα βραχάκια, εκεί που γλύφει το κύμα, μέχρι το γόνο από τα κεφαλόπουλα που σεργιανίζουν στα ρηχά.
Θα σκοτώσουν τα αγριοκούνελα ,τα περδικόπουλα , τα ποντίκια, τα… πάντα!
Όσο ωριμάζουν αναπτύσσουν μια πολύπλοκη κοινωνική και κυνηγετική συμπεριφορά… Είναι εξαιρετικά ευφυή πουλιά και χρησιμοποιούν τεχνικές ψαρέματος, ακόμα και… με δόλωμα!
Η πίεση στα άλλα πουλιά
Η πιο κρυφή πλευρά τους είναι αυτή της αρπακτικότητας εις βάρος άλλων πουλιών, των άλλων ειδών γλάρων συμπεριλαμβανομένων…
Οι ασημόγλαροι βρίσκονται σήμερα παντού, ακόμα και σε πάρκα και σε πλατείες, και όπως απέδειξαν πρόσφατα στην πλατεία του Βατικανού, δεν έχουν …το θεό τους: όπως έγραψαν, ήδη, τα “Κυνηγετικά Νέα”, έφαγαν μέχρι και τα λευκά… καθαγιασμένα περιστέρια του Πάπα!
Το ουσιαστικό πρόβλημα είναι πως οι γλάροι στερούν από άγρια ζωή τις βραχονησίδες, κυρίως την περίοδο της αναπαραγωγής τους που δημιουργούν μεγάλες αποικίες. Πιέζουν με την αρπακτικότητά τους κάθε είδος άγριας ζωής, αποδεικνύοντας πως η περίφημη άποψη “της μη ανθρώπινης παρέμβασης”, αποδείχτηκε βλακώδης και τραγική!
Επί εποχής Σηφουνάκη στο υπουργείο Αιγαίου, επιβλήθηκε η διακοπή της βόσκησης των μικρών βραχονησίδων, η διακοπή αλιείας, η απαγόρευση κυνηγιού, μέχρι και η απαγόρευση επίσκεψης για να μην υπάρχει … όχληση!
Στρεβλή “οικολογία”…
Όλα αυτά τα απίστευτα σε μια χώρα με πρόβλημα στην πρωτογενή παραγωγή, οδηγούν στην τελική εξαθλίωση τους ελάχιστους βοσκούς και ψαράδες του Αιγαίου, στο όνομα μιας στρεβλής αντίληψης για το περιβάλλον και την προστασία του…
Σήμερα δεκάδες βραχονησίδες στερούνται πληθυσμών αγριοκούνελου, αγριοπερίστερου και πέρδικας, γιατί απλά αφέθηκαν να αποτελούν τον αποκλειστικό βιότοπο του γλάρου! Αν κανείς αποτολμήσει μια περιήγηση με βάρκα γύρω από πολλά νησιά και βραχονήσια της χώρας την εποχή της αναπαραγωγής, θα δει χιλιάδες γλαρόπουλα να περιμένουν στην άκρη της παραλίας και στα βραχάκια!
Μιλάμε για πραγματική μάστιγα χωρίς κανένα έλεγχο και χωρίς κανένα μέτρο ελέγχου…
“Καρτέρια” και στα μεταναστευτικά πουλιά!
Στα τέλη Μαρτίου ο Ασημόγλαρος αρχίζει να γεννά τρία καλά καμουφλαρισμένα αυγά. Οι νεοσσοί εκκολάπτονται τέλη Απριλίου και τα μικρά αρχίζουν να πετούν νωρίς τον Ιούνιο…
Στο Σαρωνικό σημειώνονται τεράστιες συγκεντρώσεις χιλιάδων ζευγαριών, αλλά βέβαια φωλιάζει παντού στην Ελλάδα, σε όλα τα νησιωτικά συμπλέγματα και κοντά στις ηπειρωτικές ακτές.
Το χειμώνα φτάνουν στη χώρα μας και άλλα πουλιά, κυρίως από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας…
Είναι απόλυτα σίγουρο πως ο πληθυσμός του έχει γνωρίσει εκρηκτική αύξηση, όπως έχει συμβεί παντού στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη με τα συγγενικά του είδη..
Αιτία αυτής της αύξησης είναι η προσαρμοστικότητα του είδους και οι παμφάγες συνήθειές του.
Σήμερα, μια από τις σημαντικότερες πηγές τροφής για τον Ασημόγλαρο είναι τα σκουπίδια που βρίσκονται εκτεθειμένα στις χωματερές. Υπολογίζεται ότι, οι σκουπιδότοποι της πρωτεύουσας συντηρούν περισσότερα… από 20.000 ζευγάρια Ασημόγλαρου!
Η αύξηση του Ασημόγλαρου είναι απειλή για άλλα είδη. Ο Ασημόγλαρος όχι μόνο ανταγωνίζεται σπανιότερα θαλασσοπούλια, αλλά έχει εξελιχθεί και σε σοβαρό θηρευτή φωλιών, νεοσσών αλλά και ενήλικων όπως του Μύχου και του Υδροβάτη.
Υπάρχουν, μάλιστα, αποικίες Ασημόγλαρων, όπως αυτές της Γαυδοπούλας και των Αντίπαξων, που τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με μεταναστευτικά πουλιά!
