Ζημιές από αρκούδες – Παρέμβαση της ΚΟΜΑΘ

Σύσκεψη πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου 2003 στην Αίθουσα του Νομαρχιακού Συμβουλίου της Ν.Α. Καστοριάς με θέμα την αντιμετώπιση του ζητήματος των εκτεταμένων ζημιών που έχουν προξενήσει οι αρκούδες στην περιουσία κτηνοτρόφων, μελισσοκόμων και αγροτών.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος της ΚΟΜΑΘ, κ. Ν. Μαϊλιάνης, ο Υπεύθυνος Επικοινωνίας της ΚΟΜΑΘ, Δασολόγος κ. Κ. Σκορδάς, ο επιστημονικός συνεργάτης Δυτ. Μακεδονίας της ΚΟΜΑΘ, κ. Χ. Σταμκόπουλος, οι πρόεδροι και μέλη Δ.Σ. των Κ.Σ Καστοριάς και Άργους Ορεστικού, εκπρόσωποι του Αρκτούρου, υπηρεσιών και ΜΜΕ και πολίτες.
Η αγανάκτηση του κόσμου ήταν μεγάλη και σε ιδιαίτερα φορτισμένο κλίμα απαιτούσαν την άμεση αποζημίωση τους (αναφέρθηκαν περισσότερα από 40 περιστατικά επίθεσης αρκούδας) και την αντιμετώπιση του έντονου προβλήματος. Η συζήτηση ξεκίνησε με ενημέρωση εκ μέρους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καστοριάς για το μέγεθος του προβλήματος.
Ο Αρκτούρος τόνισε ότι από την πλευρά του δεν μπορεί να κάνει κάτι, καθώς η αντιμετώπιση του προβλήματος είναι ευθύνη της Πολιτείας και μόνο συμβουλευτικά τοποθετήθηκε.
Στην τεκμηριωμένη τοποθέτησή της η Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας Θράκης (ΚΟΜΑΘ) ανέφερε ότι κατανοεί τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου, και αναγνώρισε μέρος ευθυνών καθώς κατά καιρούς έχει συνδράμει και βοηθήσει τον ΑΡΚΤΟΥΡΟ για την προστασία της αρκούδας.
Συγκεκριμένα τονίστηκε «…η σημερινή εικόνα είναι επιβεβαιωμένη συμπεριφορά αρκετών αρκούδων, συμπεριφορά πολύ διαφορετική από ότι έως τώρα ισχυρίζονταν εργαζόμενοι του Αρκτούρου. Η αλλαγή αυτή με δυο πράγματα εξηγείται:
α) ή οι αρκούδες έχουν αυξηθεί πολύ ή β) ο πληθυσμός τους είναι ο ίδιος αλλά δεν επαρκεί η τροφή. |
Πρέπει να εξευρεθούν τρόποι ενίσχυσης του βιοτόπου της αρκούδας. Η ΚΟΜΑΘ είναι σε θέση, με το επιστημονικό και άλλο προσωπικό και με τον εξοπλισμό που διαθέτει, να συνδράμει ενεργά, χωρίς να περιμένει καμία απολύτως ευρωπαϊκή ή κρατική επιδότηση, με την υποστήριξη των Κ.Σ. του Νομού Καστοριάς
Ως Ομοσπονδία είμαστε αντίθετοι στη λογική των αποζημιώσεων, καθώς συντηρούν ένα πρόβλημα που κοστίζει εκατομμύρια στο ελληνικό Δημόσιο. Εύστοχα παρομοιάζεται ως Πύργος της Βαβέλ, καθώς με τις αποζημιώσεις (αν ποτέ δοθούν) το μόνο που θα γίνεται είναι να ξοδεύονται χρήματα χωρίς λύση του ζητήματος της εχθρικής συμπεριφοράς των αρκούδων. Και τι θα γίνει με την αξία της ανθρώπινης ζωής, που δεν κοστολογείται ούτε ως απώλεια ούτε ως μεγάλη ψυχολογική αναστάτωση του κατοίκου της ορεινής παραμεθορίου Καστοριάς;
Η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα της προστασίας χωρίς μέτρο, διότι δεν φαίνεται να υπάρχει σχεδιασμός για τους στόχους προστασίας. Δεν βλέπουμε να θίγεται το θέμα της βιοχωρητικότητας και της ζωοχωρητικότητας, δηλαδή με απλά λόγια πόσες αρκούδες μπορούν να συντηρήσουν οι εδώ βιότοποι στο Νομό Καστοριάς, 50, 60, 70, 100! Τέτοιος στόχος δεν υπάρχει. Και μάλιστα δεν γνωρίζουμε ούτε καν πόσες (περίπου) αρκούδες υπάρχουν στην περιοχή….».
Οι προτάσεις του Αρκτούρου επικεντρώθηκαν στη φύλαξη με ηλεκτροφόρα σύρματα (με κόστος αρκετών χιλιάδων Ευρώ που καλείται να αναλάβει ο κάθε κτηνοτρόφος), που αφορά μόνο τα μαντριά και όχι την ελεύθερη βόσκηση, ούτε τα μελίσσια. Επίσης πρότειναν τη χρήση ποιμενικού σκύλου, που οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι απέρριψαν καθώς 5 και 6 σκυλιά τους δεν μπόρεσαν να σταματήσουν την αρκούδα.
Τα δυσάρεστα αυτά, πολλά και συνεχή περιστατικά είναι η κορφή του παγόβουνου της άμετρης προστασίας, που αγνοεί την ανθρώπινη παρουσία και κάνει σχεδιασμούς επί χάρτου.
Μέσα σε φορτισμένη ατμόσφαιρα η συνάντηση έκλεισε. Με πρωτοβουλία όμως της ΚΟΜΑΘ έγινε αμέσως μετά 2η σύσκεψη στο γραφείο του Αντινομάρχη, παρουσία του Νομάρχη Καστοριάς, της ΚΟΜΑΘ και του Κ.Σ. Καστοριάς, του Δημάρχου Νεστορίου και του Αρκτούρου. Εκεί, και μετά από έντονη επιμονή της ΚΟΜΑΘ ζητήθηκε να υιοθετηθούν άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα. Αποφασίσθηκε λοιπόν η δημιουργία μικρών αποσπασμάτων, υπό την εποπτεία της Δασικής Υπηρεσίας και της Νομαρχίας, που με σφαίρες από καουτσούκ θα αποθαρρύνουν τις συγκεκριμένες αρκούδες από αυτή την επιθετική τους συμπεριφορά (σύμφωνα με τη θεωρία του Pavlov, για αλλαγή συμπεριφοράς μέσω της σύνδεσης του πόνου με τη συμπεριφορά).
Η ένσταση της ΚΟΜΑΘ είναι στο αν αυτό είναι αρκετό, στο αν οδηγήσει σε πιο άγρια συμπεριφορά του ζώου, στο νομικό πλαίσιο που διέπει τη χρήση τέτοιων σφαιρών από καουτσούκ και στον εντοπισμό των «επιθετικών» αρκούδων.
Οι προτάσεις της ΚΟΜΑΘ για καταμέτρηση των αρκούδων, εκτίμηση της ζωοχωρητικότητας και άμεση έναρξη έργων βελτίωσης βιοτόπων με σπορές και φυτεύσεις οπωροφόρων παραμένουν. Ασφαλώς το θέμα θα έχει συνέχεια καθώς τα προβλήματα των κατοίκων είναι έντονα.