του Κυριάκου Σκορδά
Δασολόγου – Περιβαλλοντολόγου
Η δραστηριότητα του κυνηγιού είναι άμεσα συνδεδεμένη με την παράδοση των κατοίκων της Μακεδονίας και της Θράκης, περιοχών που χαρακτηρίζονται από αφθονία θηραμάτων και από την ύπαρξη αξιόλογων οικοσυστημάτων τους.
Η οργάνωση των κυνηγών της Βόρειας Ελλάδας σε κυνηγετικούς συλλόγους ξεκίνησε ήδη από τις αρχές του 20ού αιώνα. Κατά τις δεκαετίες του 1920 και 1930 σημειώνονται οργανωμένες προσπάθειες για την ανάπτυξη της κυνηγετικής ιδέας και την υιοθέτηση δόκιμων διαχειριστικών λύσεων στα ζητήματα της άγριας πανίδας. Παράλληλα, όλοι οι κυνηγετικοί φορείς του βορειοελλαδικού χώρου αποτελούσαν ουσιαστικό κομμάτι των τοπικών κοινωνιών, διοργανώνοντας μεγάλο αριθμό κοινωνικών και ιδιαίτερα ζωντανών εκδηλώσεων κάθε χρόνο.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην περιοχή της Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκαν τη δεκαετία του 1930 η Ένωση Κυνηγών και Σκοπευτών Θεσσαλονίκης και η Εταιρεία Προστασίας και Αναπαραγωγής θηραμάτων. Τη δεκαετία του 1950 οι δύο αυτοί φορείς προχώρησαν στην ίδρυση του Κυνηγετικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Αξίζει να αναφερθεί ότι στα μέσα της δεκαετίας του 1930 η Εταιρεία Προστασίας και Αναπαραγωγής θηραμάτων
πραγματοποίησε την πρώτη προσπάθεια εμπλουτισμού θηραμάτων, εισάγοντας με δικά της έξοδα 600 φασιανούς από την Ουγγαρία.
Από το 1923 και μετά καταβλήθηκε από την πλευρά της πολιτείας προσπάθεια να ευνοηθεί η ίδρυση και λειτουργία κυνηγετικών σωματείων. Έτσι ήδη στη δεκαετία του 1920 λειτουργούσαν στη Βόρεια Ελλάδα 15 αναγνωρισμένοι κυνηγετικοί σύλλογοι (Καστοριάς, Φλώρινας, Κοζάνης, Ναούσης, Βέροιας, Έδεσσας, Γιαννιτσών, Θεσσαλονίκης, Πολυγύρου, Δράμας, Καβάλας, Νιγρίτης, Σερρών, Αλεξανδρούπολης, Κομοτηνής, Σουφλίου). Οι κυνηγετικές οργανώσεις πήραν τη σημερινή τους μορφή κυρίως με την υπουργική απόφαση 25234/1637 της 4ης Μαΐου 1976 «περί εγκρίσεως καταστατικού κυνηγετικών συλλόγων, κυνηγετικών ομοσπονδιών και κυνηγετικής συνομοσπονδίας Ελλάδας». Τότε εγκρίθηκε και το καταστατικό λειτουργίας της ομοσπονδίας μας, με την ονομασία «Κυνηγετική Ομοσπονδία Βορείου Ελλάδας» (ΚΟΒΕ).
Το 1992, όταν ξέσπασε το ζήτημα της ανοίκειας χρήσης του ονόματος της Μακεδονίας από γειτονικό κράτος, η μέχρι τότε Κυνηγετική Ομοσπονδία Βορείου Ελλάδας μετονομάσθηκε σε «Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας – Θράκης» (ΣΤ’ ΚΟΜΑΘ), με απόφαση της έκτακτης γενικής συνέλευσης των μελών της, που πραγματοποιήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου. ΣΤΟ πρακτικό της εν λόγω γενικής συνέλευσης αναφέρονται μεταξύ άλλων και τα εξής: «Οι κυνηγετικοί σύλλογοι της Μακεδονίας και της Θράκης, εκπροσωπώντας πάνω από 70.000 κυνηγούς, που κινούνται και ζουν στην τελευταία γωνιά της γης αυτής, διατρανώνουν με τη σημερινή τους γενική συνέλευση την απόφαση τους να προασπίσουν με κάθε τρόπο την προαιώνια ελληνική υπόσταση της Μακεδονίας και της Θράκης, να αποκρούσουν κάθε ιταμή επιβουλή στα εδάφη αυτά και να διαφυλάξουν την ακεραιότητα της πατρίδας μας, τηρώντας την παράδοση χιλιάδων χρόνων, όπου πάντοτε οι Μακεδόνες και οι θράκες θωράκιζαν την Ελλάδα»
Σήμερα η ΚΟΜΑΘ είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Εποπτεύεται από τη Δ/νση Δασών Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, η οποία ελέγχει τη διαχείριση των οικονομικών της πόρων, που προέρχονται αποκλειστικά από τα χρήματα των περίπου 60.000 κυνηγών – μελών των Κυνηγετικών Συλλόγων της Μακεδονίας και Θράκης.
Βασικός σκοπός της ΚΟΜΑΘ είναι ο συντονισμός της δράσης των Κυνηγετικών Συλλόγων της περιφέρειάς της, η διαφύλαξη των συμφερόντων των κυνηγών-μελών τους και η προστασία και διαχείριση του θηραματικού πλούτου με βάση τις αρχές της αειφορίας. Για το λόγο αυτό, όπως ορίζει το καταστατικό της, είναι υποχρεωμένη να διαθέτει το μεγαλύτερο τμήμα των εσόδων της σε δραστηριότητες που βοηθούν την ανάπτυξη των ειδών της άγριας πανίδας και τη βελτίωση των ενδιαιτημάτων τους.
Αξίζει να σημειωθεί πως το 1995 το προσωπικό της ΚΟΜΑΘ αποτελείτο από ένα μόλις άτομο, ενώ σήμερα απασχολεί 72 άτομα προσωπικό και ενισχύει οικονομικά την απασχόληση θηροφυλάκων και Δασολόγων στους Κυνηγετικούς Συλλόγους. Το σύνολο αυτού του προσωπικού εργάζεται για την εξυπηρέτηση του κυνηγετικού κόσμου και για τη διαφύλαξη της κυνηγετικής δραστηριότητας.
Η ΚΟΜΑΘ εδρεύει στη Θεσσαλονίκη και έχει υπό την εποπτεία και την καθοδήγησή της 62 Κυνηγετικούς Συλλόγους στις τρεις διοικητικές περιφέρειες αρμοδιότητάς της (Δυτικής Μακεδονίας, Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης).
Η ΚΟΜΑΘ λειτουργεί με πλήρη μηχανοργάνωση και γραμματειακή υποστήριξη. Έχει οργανώσει ένα σύστημα φύλαξης των θηραματικών ειδών και των ενδιαιτημάτων τους, αποτελούμενο από 60 Ομοσπονδιακούς θηροφύλακες και ισάριθμους περίπου θηροφύλακες των κυνηγετικών συλλόγων. Στις αρχές της δεκαετίας του 90, μετά από σχετικές αποφάσεις των γενικών συνελεύσεών των Κυνηγετικών Συλλόγων της ΚΟΜΑΘ, ξεκίνησε η αναδιάρθρωση της δομής της με αποτέλεσμα σήμερα να διαθέτει σύγχρονα ιδιόκτητα γραφεία 170 τ.μ. με πρόσθετους βοηθητικούς χώρους (εργαστήριο, αποθήκες, θέσεις στάθμευσης) και να απασχολεί, πέρα από τους θηροφύλακες που αναφέρθηκαν, 6 Δασολόγους (ένας κάτοχος διδακτορικού και δύο υποψήφιοι μεταπτυχιακοί), 2 δασοπόνους, ένα νομικό σύμβουλο, 3 υπαλλήλους γραφείου και, ως εξωτερικούς συνεργάτες, έναν λογιστή, έναν τεχνικό Η/Υ και έναν αναλυτή προγραμματιστή.
Το επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο της ΚΟΜΑΘ συνεδριάζει τακτικά, τουλάχιστον μια φορά τον μήνα, εξετάζοντας ζητήματα της τρέχουσας επικαιρότητας, αιτήματα ενίσχυσης των Κυνηγετικών Συλλόγων αρμοδιότητάς της και τρόπους αντιμετώπισης των κυνηγετικών προβλημάτων. Παράλληλα, σύμφωνα με την απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης του Δεκεμβρίου του 2005, στο Διοικητικό Συμβούλιο παρίστανται και εκφράζουν γνώμη και οι Περιφερειακοί Εκπρόσωποι των Κυνηγετικών Συλλόγων. Στην περιοχή αρμοδιότητας της ΚΟΜΑΘ έχουν δημιουργηθεί έξι διοικητικές μονάδες, σε κάθε μια από τις οποίες αντιστοιχεί ένας Περιφερειακός Εκπρόσωπος, ένας Συντονιστής Θηροφύλακας και ένας Επιστημονικός Συνεργάτης (δασολόγος ή δασοπόνος). Οι έξι διοικητικές αυτές μονάδες έχουν χωρικά ως εξής:
1) Νομών Έβρου, Ροδόπης και Ξάνθης
2) Νομών Καβάλας και Δράμας
3) Νομών Σερρών και Κιλκίς
4) Νομών Χαλκιδικής και Θεσσαλονίκης
5) Νομών Πιερίας, Ημαθίας και Πέλλας
6) Νομών Κοζάνης, Γρεβενών, Καστοριάς και Φλώρινας
Σε κάθε συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΟΜΑΘ παρίστανται τα μέλη του Δ.Σ., τα αναπληρωματικά μέλη και οι Περιφερειακοί Εκπρόσωποι των Συλλόγων. Την ίδια μέρα, πριν από κάθε συνεδρίαση του Δ.Σ., διεξάγεται στην έδρα της ΚΟΜΑΘ συνάντηση Συντονιστών Θηροφυλακής και συνάντηση Επιστημονικών Συνεργατών. Ανά δίμηνο σε κάθε διοικητική μονάδα διεξάγεται Περιφερειακή Συνάντηση όλων των Κυνηγετικών Συλλόγων του χώρου της, υπό την προεδρία του αντίστοιχου Περιφερειακού Εκπροσώπου και με τη συμμετοχή του Επιστημονικού Συνεργάτη και του Συντονιστή Θηροφυλακής της περιοχής.
Το οργανόγραμμα λειτουργίας της ΚΟΜΑΘ, όπως εγκρίθηκε από τη Γενική της Συνέλευση του Δεκεμβρίου 2005 έχει ως εξής.
Οι δράσεις των Κυνηγετικών Ομοσπονδιών βασίζονται στα σύγχρονα θηραματοπονικά πρότυπα. Ειδικότερα η ΚΟΜΑΘ:
α) Συμμετέχει στη φύλαξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος,
β) Υλοποιεί προγράμματα σχετικά με τη καταγραφή και αξιολόγηση των πληθυσμών των ειδών της άγριας πανίδας και των ενδιαιτημάτων τους,
γ) Υλοποιεί προγράμματα βελτίωσης ενδιαιτημάτων στα Καταφύγια της Άγριας Ζωής και στους κυνηγοτόπους,
δ) Ενημερώνει τους Κυνηγετικούς Συλλόγους της περιφέρειας της για τις σύγχρονες εξελίξεις, σχεδιάζει δε, συντονίζει και ενοποιεί τη δράση τους, την οποία ενισχύει οικονομικά, στρέφοντάς την σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις και μεγιστοποιώντας τα αποτελέσματά της,
ε) Πληροφορεί τους κυνηγούς και τη κοινή γνώμη με παρουσιάσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και με εκδόσεις βιβλίων, περιοδικών και ενημερωτικών εντύπων,
στ) Αναπτύσσει κοινωνική δράση και καλλιεργεί δημόσιες σχέσεις με τους εκπροσώπους της Πολιτείας, τους Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης, τις Δασικές Αρχές, τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα, τα διάφορα Ν.Π.Δ.Δ., τα διάφορα σωματεία και ενώσεις για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και της άγριας πανίδας, τους δημοσιογράφους του ημερήσιου και του ειδικού κυνηγετικού Τύπου, τους εκπαιδευτικούς οργανισμούς, σχολεία, κλπ.
ζ) Επιμορφώνει συστηματικά τα στελέχη της, και
η) Πρόσφατα σχεδιάζει και, ήδη με την έκδοση του κυνηγετικού εγχειριδίου, κάνει το πρώτο βήμα για την υλοποίηση ενός προγράμματος προσέγγισης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης όλων των κυνηγών της περιφέρειάς της.
