Στις 2 Φεβρουαρίου 1977 υπογράφτηκε η Σύμβαση για τους Υγροτόπους στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν, στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας. Υγρότοποι χαρακτηρίζονται τα δέλτα, τα έλη, οι λίμνες, οι λιμνοθάλασσες, οι πηγές, οι εκβολές, οι ποταμοί και οι τεχνητές λίμνες. Η συνθήκη Ραμσάρ αποσκοπεί στην προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων μέσω τοπικών και εθνικών δράσεων και διακρατικής συνεργασίας ως μια συνεισφορά στην αειφόρο ανάπτυξη. Στη συνθήκη περιλαμβάνονται 1524 υγρότοποι με έκταση 520 εκατομμυρίων στρεμμάτων περίπου.
Στην χώρα μας βασει της συνθήκης Ραμσάρ προστατεύονται δέκα υγρότοποι: Δέλτα Έβρου, οι λίμνες Ισμαρίδα και Βιστονίδα, το Πόρτο Λάγος και οι γύρω λιμνοθάλασσες, το Δέλτα και η λιμνοθάλασσα Νέστου, η τεχνητή λίμνη Κερκίνη, οι λίμνες Βόλβη και Κορώνεια, το Δέλτα των ποταμών Αξιού- Λουδία-Αλιάκμονα, ο Αμβρακικός κόλπος, η λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου και η λιμνοθάλασσα Κοτύχι στο Νομό Ηλείας. Όπως τονίζουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι υγρότοποι της χώρας μας υποβαθμίζονται σε τέτοιο βαθμό ώστε να χάνεται η μοναδική οικολογική τους αξία. Αλλαγές στο υδρολογικό καθεστώς, αλλοίωση και υποβάθμιση της ποιότητας των υδάτων, απόρριψη στερεών και εκροή αστικών αποβλήτων, παράνομη και αυθαίρετη δόμηση, εντατικοποίηση της γεωργίας και λαθροθηρία είναι μόνο ορισμένα από τα εντονότατα προβλήματα που αντιμετωπίζουν .
Το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων έχει εκδόσει το ακόλουθο δελτίο τύπου.
Φέτος, η Διεθνής Σύμβαση Ραμσάρ, η παλαιότερη από τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές συμβάσεις με 159 μέλη σε όλο τον κόσμο, γιορτάζει τα 40 έτη από την υπογραφή της στην πόλη Ραμσάρ της τότε Περσίας.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων, σε ευθυγράμμιση με την κήρυξη του 2011 ως Παγκόσμιου Έτους για τα Δάση από τα Ηνωμένα Έθνη, είναι αφιερωμένη στα δάση, υπό τον τίτλο «Δάση για το νερό και τους υγροτόπους».
To Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων, με αφοσίωση σε θέματα υγροτόπων και δασών, συλλέγει, επεξεργάζεται, διαθέτει επιστημονικές πληροφορίες και αναλαμβάνει συγκεκριμένες δράσεις για τη διατήρηση και ανάδειξη της βιοποικιλότητάς τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που εντάσσεται στο πνεύμα της Παγκόσμιας Ημέρας Υγροτόπων 2011, αποτελεί η αποκατάσταση και ανάδειξη του παραποτάμιου δάσους του Νέστου.
Το παραποτάμιο δάσος στο δέλτα του Νέστου, υπήρξε ένα από τα μεγαλοπρεπέστερα παραποτάμια δάση των Βαλκανίων και της Ευρώπης. Στις αρχές του 20ου αιώνα εκτεινόταν σε 120.000 στρέμματα. Ταυτόχρονα με τη χρηστική αξία του ως πηγή ξυλείας, το δάσος του Νέστου ήταν γνωστό για την τεράστια ποικιλότητα φυτών και ζώων. Στο πέρασμα του χρόνου, οι διαδοχικές εκχερσώσεις και η ευθυγράμμιση της κοίτης του ποταμού επέφεραν τη συρρίκνωση της έκτασής του στα 8.000 περίπου στρέμματα φυσικού δάσους, εκ των οποίων μόνο τα 1.500 αφορούν στο αρχέγονο δάσος. Σήμερα, παρά τη συρρίκνωση και τον κατακερματισμό της δομής του, το δάσος του Νέστου εξακολουθεί να αποτελεί πολύτιμο κεφάλαιο της φυσικής μας κληρονομιάς.
Με σκοπό την προστασία των υπολειμματικών τμημάτων του φυσικού δάσους, την αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης, την ανάδειξη των πολλαπλών αξιών του δάσους και την προώθηση του αειφόρου τουρισμού στην περιοχή του Νέστου, το Δασαρχείο Καβάλας και το ΕΚΒΥ ολοκλήρωσαν το έργο «Αποκατάσταση και ανάδειξη του παραποτάμιου δάσους Νέστου», κόστους 1.650.000 ευρώ. Οργανωμένο στη βάση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού, το έργο υλοποιήθηκε μέσω καθορισμένων ομάδων δράσεων, οι οποίες σχετίζονται με τον ορθό σχεδιασμό της διαχείρισης του δάσους. Οι δράσεις αυτές περιλάμβαναν την εκπόνηση σχεδίου διαχείρισης και μελέτης αποκατάστασης, καθώς και σχεδίου ανάδειξης και διαχείρισης επισκεπτών. Η αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης πραγματοποιήθηκε σε έκταση 2.800 στρεμμάτων. Παράλληλα, υλοποιήθηκαν δράσεις ανάδειξης και προβολής που αφορούν στον σχεδιασμό δύο περιβαλλοντικών πάρκων, στην οργάνωση του εκθεσιακού χώρου των δύο Κέντρων Υποδοχής Επισκεπτών εκατέρωθεν της κοίτης του ποταμού, καθώς και στην παραγωγή έντυπου και οπτικοακουστικού ενημερωτικού υλικού.
Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες κατασκευής του Περιβαλλοντικού Πάρκου στην περιοχή του Εράσμιου, στο Ανατολικό Δασόκτημα του Νέστου.
